[1]) åéù ìãçåú ò"ô ôéøåù øù"é òä"ô (ùîåú ëã, ã) "åéëúåá îùä" – "îáøàùéú åòã îúï úåøä ëå'", à"ë, éëåìéí ìåîø ùäôñå÷ "àì äø äàì÷éí" ðëúá â"ë ìôðé äâéìåé ãîúï úåøä (ù"åéëúåá îùä" äé' áã' áñéåï (øàä ôøù"é òì ôñå÷ à' åôñå÷ ã'), åîúï úåøä äé' áå' (àå æ') áñéåï) [åìëï ìà ð÷øà "äø äàì÷éí" ëùðëúá äôñå÷ ùáô' ùîåú]. àáì, à"ë äôñå÷éí ùì äã' ðäøåú ìà ðëúáä òã ìôðé î"ú, åëåù åàùåø ëáø äéå å÷"ì.

[2]) åìäòéø ùãå÷à áôñå÷é ã' ðäøåú øù"é îçôù ìîä ð÷øà ë"à ùîå. (åîâåôå) – ôéùåï – ôùå ôøùéå, îâãì ôùúï. âéçåï – äîééúå âãåìä ò"ã îðâç åäåìê. çã÷ì – îéîéå çãéï å÷ìéï.

[3]) áðåâò çé – ðàîø (á, ë) "åé÷øà äàãí ùîåú ìëì äáäîä åìòåó äùîéí åìëì çéú äùãä". åôøù"é áôñå÷ ìôð"æ "äåà ùîå – ìòåìí". áðåâò ìáøåàé äéí åøîù äàãîä öåîç åãåîí – ìà ðàîø ëï. àáì ìëàåøä ò"ô ôùù"î ìà äé' ùí ìãáø îñåééí òã ùð÷øà ìå ëëä – øàä ìäìï áôðéí ÷åùéà ã'.

[4]) åôùåè ùàéï ìä÷ùåú ìô"æ ìîä ð÷øà ùí äàçã âå' äñåáá àøõ äçåéìä (äð÷øà òì áï ëåù) åùí äùðé ñåáá àøõ ëåù – ãìôåòì ëùîúôøã ìã' øàùéí – äàçã äåà áâáåì ùðúééùá äáï å÷"ì.

[5]) åìäòéø, ãáçåéìä áï ëåù ôé' "çåéìä" é÷èï ôé' "çåéìà" åö"ò àí äåà èòåú äãôåñ.

[6]) åìäòéø ãëàï ìà ôéøù øù"é îäå "áãåìç", ë"à áô' áäòìåúê (éà, æ) ëúá ùäåà "÷øéñè"ì" (åàåìé îôðé ãëàï àéðå ðåâò ë"ë, îùà"ë äúí ùäôñå÷ îùáç äîï ùäé' "ëòéï äáãåìç", öøéëéí ìéãò ùäé' ìáï.

áäùéçä ãù"ô áùìç, é"â ùáè, ä'úùè"å (ùé"ì ìàçøåðä ò"é åòã äðçåú áìä"÷), îáéà ë"÷ àãîå"ø äñéôåø àåãåú úìîéãé äáòù"è ùäöèòøå òì ùäøäøå ëå', òã ùäøàå ìäí áäéëìåú ãâ"ò ùîùä øáéðå ìåîã òí úéðå÷åú ùì áéú øáï àú äôñå÷ "åúöç÷ ùøä âå'", åîñáéø ìäí ùàéï î÷øà éåöà îéãé ôùåèå, åàí úàîøå àéê àôùø ùéäé' àöìä ñô÷ áîàîø äùí, "úãòå àùø æäå îöã äâåó, åàùø âí âåó ÷ãåù, áùø äåà".

åîîùéê ìáàø áäùéçä ìîä òðéï æä ðàîø àôéìå áðåâò ìùøä ùâãìä îòìúä åëå' åëå', òéé"ù.

åéù ìäòéø ùáî÷åø äñéôåø äîöåééï (àâ"÷ ë"÷ àãîå"ø îäåøéé"ö ð"ò, ç"â ò' úðã) ëúåá: "…ëì äúéðå÷åú àùø áäéëì ääåà ìîãå ôøùú ìê, åàçã äúéðå÷åú àîø á÷åì øí äëúåá åéôåì àáøäí òì ôðéå åéöç÷, åéàîø áìáå … åîùä øáéðå îñáéø ìäí ìäéìãéí ëé ëì äôéøåùéí àîú äí, åàéï î÷øà éåöà îéãé ôùåèå, åàí úàîøå àéê àôùø äãáø àùø àáøäí éäé' îñúô÷ áîàîø äùí, úãòå àùø æäå îöã äâåó åàùø âí âåó ÷ãåù áùø äåà". åö"ò.

òåã éù ìäòéø áäîùê äùéçä ùí: "áëìì áúåøú äçñéãåú ìà îúôòìéí ë"ë îîòìúå ùì àãä"ø – áéçñ ìîòìúå ùì øáé çñéãé ("à çñéãéùï øáé'ï"), ùáåãàé âãìä îòìúå îîòìú àãä"ø".

åéù ìöééï ìæä îùéçú ìéì ùîç"ú úøö"à (ì÷åèé ãéáåøéí ç"ã ò' úùä): "ãòø çèà òõ äãòú àéæ âéååòï ååàñ àãí äøàùåï äñúëì áî÷åí ä÷ìéôåú … ååàñ îéè ãòí ÷å÷ äàè àãí äøàùåï âéååàìè ôàøéëèéï ãàñ ååàñ çåä äàè î÷ì÷ì âòååòï, àåï ãàñ àéæ âòååòï ãòø çèà ôåï àãí äøàùåï ååàééìò àãí äøàùåï àéæ ðéè âòååòï ÷ééï øáé". åòéé"ù.

áâìéåï úùñç äòéø äøá òì à.ì. î"ù áùéçú îåöù"÷ é"à ùáè úùë"ã (áìúé îåâä), äãéå÷ ìîä äé' äðñéåï ìøàåú àí îøò"ä øàåé ìäéåú øåòä éùøàì òé"æ ùäðäéâ àú öàï éúøå åëå'. åîñáéø ùëãé ìäéåú øåòä éùøàì öøéê ìùàú "èøçëí åîùàëí àôéìå ôåï ãé ååàñ æééðòï ôåùò åîåøã áå (á"ä)", åìëï öøéëéí ìáçðå áîéï ëæä ùòùä ëðâã èáòå åîøã áä', åäééðå éúøå ùòáã ëì ò"æ ùáòåìí ùæäå à' îæ' îöååú á"ð. åàòô"ë ãàâ ìòðééðé éúøå åâí ìðëñé éúøå, àó ùäí ùééëéí "öå àæà îéï ååàñ äàè òåáø âòååòïàåéó ùáò îöååú ùìå, ãàñ àéæ ãòø áçéðä àæ òø ÷àï æééï à øåòä ðàîï, àåéê áäðåâò öå çåèá òéöéê åùåàá îéîê, ååàñ ãàñ àéæ ãàê ãé ãøâà äëé úçúåðä".

åä÷ùä äøá à.ì. ùí ãäøé éúøå äé' áòì úùåáä, åà"ë îäéëï ðøàä ùøàåé äåà ìäéåú øåòä éùøàì, ìëàå' ìà ÷ùä. ãäøé òã "åéñôø îùä ìçåúðå", ùò"æ îáéà øù"é àúú äîëéìúà ("ìîùåê àú ìáå ì÷øáå ìúåøä"), òùä úùåáä ëãáòé – ãäééðå âéåø å÷éåí äîöåú ëî"ù øù"é ìòéì (éç, à), åæä âåôà ùîùä ñéôø å÷éøá àú éúøå äåà äáçéðä ùøàåé äåà ìäéåú øåòä éùøàì àó ùéúøå øöä ìòùåú úùåáä. åîä ùäùéá ùí ùëååðúå ñåâ ùòåáø òì èáò ðôùå, äøé äï äï ãáøé ë"÷ àãîå"ø ùí "àæà îéï åëå'".

åáîéìà ÷åùééúå ùí ãçéãåù ìåîø òì áòì úùåáä éúåù ÷ãîê ìà ÷ùä, ãäøé âãøå ùì áòì úùåáä æä ìà ðéúï ìäé÷áò áîñîøåú.

åìéúø áéàåø òì ëììåú äòðéï ðëåï ìöééï úùåáú ë"÷ àãîå"ø ìùåàìéí ùàìä áìé úùåáä, îåáà áôøãñ çá"ã: "[äòéøåúé ëîä ôòîéí åëðøàä ùàéðå îñôé÷, åàò"ô ùáìà äòøúé – â"ë ôùåè] ùáîéìúà ùáñáøà ùàåîøéí åðîöà ëúåá ääéôê – àéðå îñôé÷ ìùìåì ä"îéìúà" ë"à öøéê ìäôøéê äéñåã – äñáøà (ò"é ñáøà àçøú)".

ãäééðå ùäøé äéä áîãøéâä ôçåúä – òåáø òì èáò ðôùå åæäå äéñåã åìëï äéà áçéðä ñå"ñ ìäéåú øåòä éùøàì.

áâéèéï (æ,á) àé': úðà çãà äîáéà âè áñôéðä ëîáéà áà"é [åàéï ö"ì áô"ð åáô"ð]. åúðéà àéãê ëîáéà áçå"ì [åö"ì áô"ð åáô"ð]. à"ø éøîé' ìà ÷ùéà äà ø"é äà øáðï, ãúðï òôø çå"ì äáà áñôéðä ìàøõ çééá áîòùø åáùáéòéú. à"ø éäåãä àéîúé áæîï ùäñôéðä âåùùú, àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåø. àáéé àîø äà åäà ø"é äéà, åì"÷, ëàï áæîï ùàéï äñôéðä âåùùú, ëàï áæîï ùäñôéðä âåùùú.

åáúåñ' ùí (ã"ä àîø ø"é) ë' åæ"ì: îùîò ãàéîúé ãø"é áà ìçìå÷, åà"ú áôø÷ çìåï (òéøåáéï ôà,á) åáæä áåøø (ñðä' ëã,á) àîø øéá"ì ë"î ùàîø ø"é àéîúé åáîä àéðå àìà ìôøù, åø' éåçðï àîø àéîúé ìôøù åáîä ìçìå÷, àìîà ìëå"ò àéîúé ìôøù. åé"ì ãø' éøîé' ãäëà ñáø ëøîé áø çîà åàéú ìé' áô' æä áåøø (ùí ëä,à) ãàôé' àéîúé ìçìå÷ åëå'. åòåã é"ì ãðøàä ëñôøéí ãâøñé' áñ"ô çìåï (ùí) ë"î ùàîø ø"é áîùðúéðå àéîúé åáîä åëå', ããå÷à áîùðä àéîúé ìôøù, àáì ááøééúà ìà åëå'. åäëà áøééúà äéà, ãäà áîùðä áîñëú çìä (ô"á î"á) ìà îñééí áä àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåøä ëãîñééí äëà, åðäé ãáîúðé' ãçìä áà ìôøù, ááøééúà áà ìçìå÷. òë"ì.

åìëàå' ö"ò, ìúéøåõ äøàùåï áúåñ', ùàéï îçì÷éï áéï îùðä ìáøééúà (åáùðéäí ñ"ì ìøéá"ì åø"é ùàéîúé ãø"é ìôøù, àìà ùø' éøîé' ëàï ñ"ì ëøîé áø çîà ùàéîúé ìçìå÷), ìîä áàîú äáéàä äâîøà ëàï àú äáøééúà åìà äîùðä, åäøé îåáï áôùèåú ùàí àôùø ìäáéà øàé' (åëéå"á) îäîùðä îáéàä äâî' îäîùðä åìà äáøééúà.

åö"ì áôùèåú ùúé' äà' ùì äúåñ' ñ"ì ëäøîá"ï åäøéèá"à ùñ"ì ùáàîú îåáà ëàï äîùðä åìà äáøééúà, åîä ùîñééí "àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåø" [ùìà ðîöà áäîùðä, ë"à áäáøééúà], àé"æ àìà äåñôú äâî' òì äîùðä.

åòô"æ é"ì ùæäå à' îñéáåú äîçìå÷ú áéï á' äúéøåöéí: úé' äà' ñ"ì ùàëï àô"ì ëï, ùäâî' îáéàä îäîùðä, åîåñéôä àç"ë áéàåø (îäáøééúà) òì äîùðä, îáìé ìäãâéù ùæåäé äåñôä [åäåà ò"ã î"ù äîôøùéí (ìòéì å,á) òì äà ãàé' "îòùä áàãí à' ùäáéà âè ìôðé øáé éùîòàì, à"ì öøéê àðé ìåîø áô"ð åáô"ð àå àéðé öøéê åëå' ìàçø ùéöà ðëðñ ìôðéå ø' àìòàé, à"ì øáé åäìà ëôø ñéñàé åëå' åúðï ø"î àåîø åëå' åàôé' øáðï ìà ôìéâé òìé' ãø"î åëå'". åä÷ùå, ãàéê ä÷ùä ø"à ìø' éùîòàì îäà ãúðï áîùðä, äøé ø"é äé' ìôðé ñéãåø äîùðéåú, åâí ø"é òöîå úðà äåà, åâáøà àâáøà ÷à øîéú, åúéøöå ãîäúéáåú "åúðï øî"à åëå'" ä"æ äåñôú äâî' òì ãáøé ø' àìòàé, åëîöåéï òì äâìéåï ã"îëàï òã ëôø ñéñàé ãî÷øáà ìéúà áúåñôúà"]; åúé' äá' ñ"ì ùàéï æä ãøê äâî', åà"ë ÷ùä ìîä ùá÷ä äâî' àú äîùðä åäáéàä äáøééúà, åîåëøç ìåîø ùéù çéìå÷ áéï äîùðä åäáøééúà, åáäáøééúà äåä àéîúé ìçì÷, åìëï äåëøçä äâî' ìäáéà äáøééúà (îùà"ë ìúé' äà' ùàéï äëøç æä ðéçà ìé' ìåîø "ãø' éøîé' ãäëà ñáø ëøîé áø çîà ãàéú ìé' ãàôé' àéîúé ìçìå÷").

[åìäòéø - ùàéï ìåîø ùéñåã îçìå÷úí äåà äâéøñà áâî', ãäúé' äøàùåï àæéì ìäâéøñà "ãúðï òôø åëå'", åà"ë ä"æ îùðä, åìëï îåëøç ùàéï ìçì÷ áéï îùðä åáøééúà, ùäøé ëàï ä"æ îùðä, îùà"ë äúé' äá' àæìà ìäâéøñà "ãúðéà òôø åëå'" - àéï ìåîø ëï, ëé à"ë ìîä äëøéçå äúåñ' ùëàï ä"æ áøééúà îîä ãîñééí "àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåø", åìà îî"ù "ãúðéà", åîåëøç ìåîø ùäñãø äåà ìäéôê: ìàçø ùäëøéçå äúåñ' ùëàï ä"æ áøééúà îãîñééí "àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåø", äåëøçå ìùðåú äâéøñà ì"ãúðéà", åìà ùâéøñà æå äëøéçí ìôøù ëôé ùôéøùå].

àáì áàîú é"ì ùéù òåã ñéáä ìäîçìå÷ú áéï úé' äà' åäá', åáä÷ãéí î"ù äîôøùéí ìúøõ ÷åùéà äð"ì, ìîä áàîú äáéàä äâî' äáøééúà åìà äîùðä, ìôé úé' äà', åæäå úåëï ãáøéäí: äéåú åáäîùðä ìà ðæëø "àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåø", äøé é"ì ãâí ø' éäåãä àéðå çåì÷ àìà ìâáé çéåá ãàåøééúà, àáì îãøáðï îåãä äåà ùçééá áîòùø åáùáéòéú, åìôéëê ëáø àéï ùééê ìåîø ùìø"é éöèøëå ìåîø ùí áô"ð åáô"ð, ëé ëì ñéáú çéåá àîéøú áô"ð åáô"ð áñôéðä ùáðäøåú à"é ìø"é (ëùàéðä âåùùú) ä"æ îèòí "ùìà úçìå÷ áîãä"é" (ëé áìà"ä àéï ùåí ñéáä ìäúçééá áæä, ùäøé ùëéçé åâîéøé ùí), åëî"ù äúåñ' ì÷îï (áã"ä òöéõ áñåôå), àáì áàí âí ìø"é çééáéí áñôéðä æå áîòùø åùáéòéú îãøáðï, ëáø éù ìçì÷ áéï î÷åí æä ìùàø îãä"é, ãäøé òë"ô çééá îãøáðï, åìëï äáéàä äâî' äáøééúà, ùáä îôåøù "àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåø", ãîùîò ãàôé' îãøáðï ôèåø, åáîéìà îúàéí ìåîø òì î÷åí æä "ùìà úçìå÷ áîãä"é".

åòô"æ é"ì ùáæä äåà ãðçì÷å úé' äà' åäá': úé' äà' ñ"ì ùàô"ì ëï, îùà"ë úé' äá' ñ"ì ùâí àí äé' îçåéá áîòùø åùáéòéú îãøáðï, î"î, äéåú ùôèåø îä"ú, àô"ì áæä "ùìà úçìå÷ áîãä"é", åáîéìà äãøà ÷åùéà ìãåëúà, ìîä äáéàä äâî' äáøééúà åìà äîùðä, åîåëøç ìåîø ùéù çéìå÷ áéï äîùðä ìäáøééúà.

åìáàø äà âåôà, îäå ñáøú äîçìå÷ú äàí àô"ì "ùìà úçìå÷ áîãä"é" áðãåï ùôèåø îä"ú îîòùø åùáéòéú åçééá îãøáðï, é"ì áä÷ãí îä ùëúáðå áâìéåï æ [úùñä] ùéù ìáàø äâãø ùì "ùìà úçìå÷" ("ìà ôìåâ") áá' àåôðéí:

à) ä"æ îèòí âæéøä, ùäçëîéí çùùå ùàí äú÷ðä ìà úäé' áëì äàåôðéí àðùéí àå îöáéí åëå' (ùáñåâ àçã), ìà úú÷ééí äú÷ðä âí áî÷åí ùàëï äåú÷ðä. æ.à. ùáàí éú÷ðå ú÷ðä ø÷ ìàåôðéí àðùéí àå îöáéí åëå' îñåéîéí (ëé ø÷ áàåôðéí àìå éùðå äèòí ìú÷ï äú÷ðä), åòì àåôðéí àçøéí ìà úçåì äú÷ðä, äðä çåùùéí ùáð"à éàîøå ùáàí áàåôðéí àìå àéï ú÷ðä æå, âí áàåôðéí àçøéí (ùàëï éùðå äèòí ìäú÷ðä) àéï ëàï äú÷ðä.

á) àé"æ îèòí âæéøä, ë"à æäå âãø åëìì áàåôï ú÷ðú çëîéí - äçëîéí ìà øöå (àå ùìà éëìå ?) ìòùåú ú÷ðä áàåôï ùúçåì ø÷ òì àåôðéí - îöáéí àå àðùéí åëå' îñåéîéí, åòì ùàø àåôðéí àå îöáéí åëå' (ùáàåúå ñåâ) ìà úçåì äú÷ðä.

åò"é á' àåôðéí àìå éù ìáàø äîçìå÷ú äð"ì: ìàåôï äà' îåáï ùáñôéðä, àó ùôèåø îîòùø åîùáéòéú îä"ú, î"î äéåú åçééáéí îãøáðï, ëáø àéï î÷åí æä ãåîä ìùàø î÷åîåú áîãä"é, åáîéìà àéï ìçùåù ùáð"à ìà éáéðå ùéù äôøù áéï á' äî÷åîåú, åìà é÷ééîå äú÷ðä âí áîãä"é, ëé ääôøù áåìè - áîãä"é ôèåøéí îîòùø åùáéòéú ìâîøé, åáäñôéðä çééáéí îãøáðï. åæäå ñáøú úé' äøàùåï áúåñ' (åìëï äåëøçä äâî' ìäáéà äáøééúà, ùùí áøåø ùâí îãøáðï ôèåø îîòùø åùáéòéú, åùééê áæä "ùìà úçìå÷ áîãä"é").

àáì ìàåôï äá', ìà àéëôú ìï îä ùçééáéí îãøáðï, ñåë"ñ äéåú åôèåøéí îä"ú, ä"æ áòöí îãä"é. åëáø àéï äçëîéí îçì÷éí áéï î÷åí ìî÷åí áîãä"é, (àó áðãåï ùàéï î÷åí ìçùåù ùáð"à ìà éãòå ìçì÷ áéðéäí). åæäå ñáøú úé' äá', åìëï ìùéèä æå äéúä äâî' éëåìä ìäáéà äîùðä, (àó ùìà îñééí áä "àáì àéï äñôéðä âåùùú ôèåø"), åîåëøç ìåîø ùäèòí ùìà äáéàä äâî' äîùðä, ä"æ ìôé ùáîùðä äåä àéîúé ìôøù åááøééúà äåä àéîúé ìçìå÷.

áâî' âéèéï å, à "òùéðå òöîéðå áááì ëà"é ìâéèéï îëé àúà øá ìááì", åî÷' ò"æ ø' éøîé' îîùðúðå ã÷úðé áä ãòëå äéà âáåì öôåðéú ùì à"é åòëå òöîä ðãåï ëçå"ì, åàôé' ø"î ãñá"ì ãòëå ðçùáú ëà"é ìâéèéï, äø"æ ø÷ òëå ãî÷øáà àáì ìà ááì ãîøç÷à? åîúøõ ò"æ "ìáø îááì". åøù"é ôé' "îëé àúà øá ìááì", ãø÷ àæ ðäé' òì ááì ãéï "ëà"é ìâéèéï". åî÷' ò"æ äúåñ' ãà"ë îàé ôøéê äâî' îîúðéúéï "ùðéùðéú ÷åãí ùáà øá ìááì"?

åáçéãåùé äø"ï úé' ùéèú øù"é, ã÷åùééú ø' éøîé' äéúä îöã ãéðà ã"ìà úçìå÷ áîãä"é" äéåöà îîùðúðå, "ãåãàé ø"î åøáðï ãôìéâé áòëå, ìà ôìéâé àé ùëéçé åâîéøé àå ìà, àìà ùèòîééäå ëãé ùìà úçìå÷ áîãä"é, åàôé' ø"î ìà àîø àìà áòëå ãî÷øáà àáì ááì ãîøç÷à åãàé îåãä ãìà îôìâéðï áéðä ìîãä"é [åò"æ îúøõ ø' éøîé'] ìáø îááì ìôé ùùîä òìéä åëåìï á÷éàéï åìà àúé ìîèòé".

[åìëàå' éìä"÷, ãîð"ì ìäø"ï ãøáðï ãôìéâé àø"î áòëå, îåãå ãùëéçé åá÷éàé ùí, åø÷ ùñá"ì ãéðà ãìà úçìå÷; ãîãåò ààô"ì ãôìéâé áàí ùëéçé åá÷éàé ùí (åëôìåâúú ú"÷ åø"â áøéù äîùðä)? åé"ì ãäåëçúå äåà îì' ø"î ëùçåì÷ òì øáðï "òëå ëà"é ìâéèéï" (åìà ë' ãàó äîáéà îòëå àö"ì áôð"ë, åëéå"á, ëîå áøéùà ãîúðé'), ãîæä îùîò ãîçìå÷úí äéà áàí àôùø ìäçùéá òëå – ùáã"ë àéðä ëà"é – ëà"é ìâéèéï, àå ìà. åäééðå ùäùàìä àéðä áôøèé åèòîé äãéï ãáôð"ë, àìà ùàìä ëììéú éåúø, áàí äçùéáå çëîéí î÷åí ùàéðå îëìì à"é ëçì÷ îà"é ìòðéï ú÷ðä îñåééîú].

åäðä ìôé ôéøåùå ùì äø"ï ðîöà, ãáäúéøåõ "ìáø îááì" çéãù äâî' ñáøà, ãàó ãáëììåú åãàé àîøéðï ãìà úçìå÷, î"î áááì ìà àîøéðï äàé ñáøà, îùåí äèòí äðæëø "ùùîä òìéä åëå'". åìëàå' ö"ò áàí ðåëì ìåîø ãëï äåà ôéøåù úéøåõ äâî' ìùéèú øù"é – ùìà äæëéø ëìì äàé ñáøà, ìáàø îãåò áááì àéï àåîøéí äëìì ãìà úçìå÷! (ãìëàå', áàí ëì òé÷ø ä÷åùéà ãø"é äåà îäàé ñáøà, àæ áäúé' çñø (áôéøù"é) äòé÷ø îï äñôø).

åäðä æ"ì øù"é áã"ä ìáø îááì: "ãàéëà èòîà ìäúéøä". åáôùèåú äøé äëååðä äåà ìäèòí äîáåàø áâî' "ëéåï ãàéëà îúéáúà îéùëç ùëéçé". àìà ãìëàå' ö"ò îä îåñéó øù"é áîéìéí àìå; äøé ëì äîùê äâî' îãáø ò"æ ãááì ùåðä îùàø çå"ì, îäèòí äðæëø, å÷åùééú ø"é äéúä ø÷ îìùåï îùðúðå, åò"æ úé' ùîùðúðå àéðä ùåììú ááì, åîä çñø ëàï ùøù"é öøéê ìäæëéø äèòí áæä "ãàéëà èòîà ìäúéøä"?!

[åîöã ÷åùéà æå äé' àô"ì, ò"ã äçéãåã, ùëååðú øù"é á"èòîà ìäúéøä" àéðä ìäèòí äîåæëø áâî' ëð"ì, àìà ìäèòí ùì äø"ï äð"ì "ùùîä òìéå åëå'" (åòô"æ îúåøöéï á' äùàìåú ùùàìðå), àìà ãìëàå' à"à ìôøù ëï ò"ã äôùè, ùøù"é îøîæ áãáøéå ìèòí ùìà äåæëø áëì äâî', áìé ìôøùå].

åäðøàä ìåîø áæä, ãìøù"é áúé' äâî' "ìáø îááì", îú' äâî' ä÷åùéà îäà ã"ìà úçìå÷", áàå"à ÷öú (äééðå áìé äñáøà ãááì ùåðä îùåí ùùîä òìéå åëå'), åìäãâéù åìáàø ñáøà æå äåöøê øù"é ìôøù ã"àéëà èòîà ìäúéøä", åëãì÷îï:

ãäðä ìëàå' é"ì ãäñáøà ìåîø ãòëå ëà"é ìâéèéï, ùåðä îäñáøà ìåîø ãááì ëà"é ìâéèéï: ãáòëå äøé äôéøåù ãìòðéï âéèéï (ëàéìå) îúôùè âáåìåú à"é òã çåõ ìòëå, îùà"ë áááì äøé äôéøåù, ãááì éù ìå àåúå äãéï ëà"é, îëéåï ùéù ìå àåúí äèòîéí åäúðàéí ùì à"é.

åááéàåø éåúø: òëå àéððä î÷åí ùéù áå äèòîéí ãùëéçé åá÷éàé îö"ò, àìà ãîùåí ùäåà ÷øåá ìà"é ìëï éù áå äùëéçé åá÷éàé ãà"é, (åáëìì àéðå îñúáø ùòëå ðçùá ìî÷åí çùåá ùéòùå áùáéìä ú÷ðä åãéï áô"ò), åìëï ñáøà ìåîø, ãìòðéï ú÷ðä æå ãáôð"ë, ðçùáú (åáèéìä) ìçì÷ îà"é. îùà"ë ááì äåà î÷åí çùåá ìòöîå, åéù áå àåúí äèòîéí åñéáåú ëîå ùéù áà"é ìôèåø àîéøú áôð"ë, åìëï ñáøà ìåîø ãîàåúå äèòí ãáà"é àö"ì, òã"æ ááì àéï öøéëéí.

åòô"æ îåáï ãäñáøà ã"ìà úçìå÷" â"ë àéðä àåúä äñáøà áá' äî÷åîåú: ãáòëå äøé äùàìä äåà, áàí ëùúé÷ðå çëîéí ãéï à"é ìòðéï áôð"ë øöå ìú÷ï ùéäéå î÷åîåú áçå"ì ùéäéå ðçùáåú ëçì÷ îà"é ìòðéï âéèéï, àå ãáëãé ùìà ìçìå÷ áîãä"é, éù ìà"é àåúï äâáåìåú ëîå ìùàø ãéðé à"é. îùà"ë ìòðéï ááì äøé äùàìä àçøú: äàí ëùúé÷ðå çëîéí ãéï à"é ìòðéï áôð"ë, úé÷ðåäå ø÷ ìà"é, àå ùáàí éù àåúï äèòîéí áî÷åí àçø, éëåì ìäéåú àåúå äãéï ùí, àå ìà.

áñ"à: äùàìä áòëå äåà áàåôï äú÷ðä ùòì à"é (äééðå, àéê äñúëìå òì à"é áú÷ðúí – áîåáðå äøâéì ìòðéï úçåîåúéä, àå òì à"é ëôé ùúìåé' áäèòîéí ãùëéçé åá÷éàé, ãàæ "òëå ëà"é ìâéèéï"); îùà"ë äùàìä áááì äåà îä äéúä âãø ú÷ðúí áà"é ìòðéï áôð"ë (äééðå, äàí áëì î÷åí ùéù èòîà ìäúéøä àæ âí äú÷ðä äåà áàåôï ëê – ãäåä ëà"é åà"ö ìåîø áô"ð – àå ãäú÷ðä äéúä áàåôï ãäèòí ìà éùðä òöí äú÷ðä, ãäåà ø÷ òì à"é).

åòô"æ éåöà, ãîçã âéñà éù î÷åí ìåîø ãòëå éäé' ìå ãéï à"é ìâéèéï, åááì ìà éäé' ìå ãéï à"é ìâéèéï – ãäú÷ðä äéúä ø÷ òì à"é åìà î÷åí àçø (ëááì), àáì î"î òëå ðçùáú ëçì÷ îà"é ìòðéï æä (åæä äéúä ñáøú ø"é á÷åùééúå); åìàéãê âéñà éù î÷åí ìåîø ãòëå ìà éäé' ìå ãéï à"é ìâéèéï åìááì ëï éäé' ãéï ëà"é – ãäú÷ðä äéúä ø÷ òì à"é áîåáðå äøâéì, åî"î ìà ùììå çëîéí ùéäé' òåã î÷åí ùéäé' ìå àåúå äãéï áàí éäé' ùí àåúí äèòîéí ìäúéøä.

åé"ì ãæäå áéàåø ãáøé øù"é áúéøåöå ùì ø"é, ãáî÷åí ã"àéëà èòîà ìäúéøä", àôùø ùéäé' ìå àåúå äãéï ëà"é, åàéï æä ñúéøä ìäà ãìà úçìå÷ áà"é ìòðéï òëå – ãùí äø"æ ùàìä àçøú åëð"ì. [åòëå àéðä ð÷' î÷åí ãàéëà áéä èòîà ìäúéøä îö"ò, åëð"ì].

áøîá"í ô"ç îäì' ùáú äé"ã ëåúá åæ"ì: âáùåùéú ùì òôø ùòìå áä òùáéí äâáéää îòì äàøõ åäðéçä ò"â éúéãåú çééá îùåí úåìù" òë"ì, åäåà áâî' ùáú ôà, á. åòé' øù"é åúåñ' ùí ùëúáå ãäàé çééá ìàå ãåå÷à åáàîú ìà äåé úåìù àìà îãøáðï åøàééúí îäîùê äâî': "öøåø ùòìå áå òùáéí îåúø ìäâáéäå îï ä÷ø÷ò åì÷ðç áå", åæäå îùåí ãâí ò"â éúéãåú çùáéðï ìéä ëîçåáø ì÷ø÷ò, åò"ù áúåñ' ùäáéàå ìæä äê ã÷éé"ì ãòöéõ ð÷åá ò"â éúéãåú çééá áúøå"î (åòééï áçé' äâø"ç ãì÷îï ùîåëéç ãëååðú äøîá"í ùçééá îãàåøééúà îô"à áäì' ùáú), åðú÷ùå áæä øáéí ãäøîá"í òöîå ôåñ÷ â"ë ãáîôñé÷ àåéøà – çééá áúøå"î, åàîàé ôñ÷ ùäîðéç äâáùåùéú ò"â éúéãåú ãéðå ëúåìù îãàåøééúà? –åäøé òãééï ëîçåáø ì÷ø÷ò?

åúéøõ äâø"ç îáøéñ÷ áçéãåùéå (ñéîï éâ), ãúøé ãéðé äí áòöéõ ð÷åá, ãéï à' ùäæøòéí éð÷é îàøòà åòåã ãéï ùäæøòéí äååéï îçåáø, åìãéï îöååú äúìåéåú áàøõ, àéï öøéëéí ìîçåáø ø÷ îñôé÷ ùéåð÷ î÷ø÷ò à"é, åàæ äéðí âéãåìé à"é àáì ìòðéï çéáåø åúåìù áùáú äøé ö"ì îîù çéáåø, åìëï ìòðéï úøå"î äøé äòöéõ äîåðç ò"â éúéãåú éåð÷ (ãøê àåéø) îàãîú à"é, åìòðéï ùáú äåà úìåù.

åëê ôé' âí ìòðéï äëùø ì÷áìú èåîàä, ùìæä öøéëéí çéáåø îîù ìàãîú à"é, åìëï ôñ÷ áäì' èåîàú àåëìéï (ô"ä äì"è) åæ"ì: "÷éùåú ùðèòä áòöéõ åäâãéìä, àò"ô ùéåöàú ìçåõ – èäåøä" åòéé"ù îä ùäùéâ òìéå äøàá"ã, åîáàø äâø"ç îçìå÷úí ãäøîá"í åäøàá"ã ááéàåø îç' øáðï åø"ù áîñ' òå÷öéï, ãäøàá"ã îô' äîùðä ëøù"é åúåñ' ùí åëå' òéé"ù, åìëï ñåáø ãîä ùîàåéøà ã÷ø÷ò ÷à øáå – îèäøå îì÷áì èåîàä.

àáì ìøîá"í ãåå÷à îä ùáúåê òöéõ ð÷åá åîçåáø èäåø åîä ùéåöà ìçåõ èäåø îöã çéáåøå ìòôø àáì îöã äàåéøà ìà äéä öøéê ìäéèäø, åòë"ô çæéðï îãáøé äâø"ç ãìòðéï úøå"î à"ö ìãòú äøîá"í çéáåø ì÷ø÷ò åîñôé÷ äéðé÷ä.

åéù ìä÷ùåú òì ãáøé äâø"ç îî"ù äøîá"í áäì' úøåîåú (ô"à äë"â) åæ"ì: "òôø çå"ì ùáà áñôéðä ìàøõ, áæîï ùäñôéðä âåùùú ìàøõ äøé äöåîç áä çééá áúøå"î åùáéòéú ëöåîç áà"é òöîä". ãçæéðï áôéøåù ãäøîá"í îöøéê áãåå÷à ùéäéä çéáåø ìàøõ ëãé ìäúçééá áúøå"î åàéðå îñúô÷ áéðé÷ä áòìîà? åàéï ìåîø ùäîéí îôñé÷éí äéðé÷ä ãçæéðï îñáøú äâî' áâéèéï (ç, à) ãéåúø ñáøà ìåîø ùàåéøà îôñé÷ äéðé÷ä îìåîø ùîéí îôñé÷éí.

åìáàø æä áãà"ô öìäá"ú áâåôà ãñåâéà áâéèéï æ, á: "úðà çãà äîáéà âè áñôéðä ëîáéà áà"é åúðà àéãê ëîáéà áçå"ì, à"ø éøîéä ìà ÷ùéà, äà ø' éäåãä åäà øáðï, ãúðï òôø çå"ì äáà áñôéðä çééá áúøå"î à"ø éäåãä àéîúé áæîï ùäñôéðä âåùùú ëå' à"ø æéøà òöéõ ð÷åá ò"â éúéãåú áàðå ìîç' ø"é åøáðï" ëå'. ãìôéøù"é îçìå÷úí – ìø' éøîéä – äéà àí äðäø éù ìå úåøú éáùä åìø' æéøà îçìå÷úí àí àåéøà àå îéà ëîðçà ãîé, àîðí äøîá"í ôåñ÷ (ëôé ùôé' ðå"ë áäì' úøåîåú ùí) ãø' éäåãä áà ìôøù ãáøé øáðï àê éù ìäáéï àéê éôøù äñåâéà ìôé ø' æéøà ã÷àé áùé' øîá"ç, ùø' éäåãä áà ìçìå÷, ùäøé ìòðéï úøå"î ö"ì ø÷ éðé÷ä î÷ø÷ò à"é åæä éùðå áò"ð äîåðç ò"â éúéãåú, åàîàé ìø' éäåãä "ìà îéçééá áîòùø ãàåøééúà òã ãîðçà ààøòà", åòåã ö"ì ãìùé' äøîá"í îä òðéï âè ìëàï, ùáååãàé àéðå úìåé ìà áéðé÷ä åìà áçéáåø ì÷ø÷ò åîäé ñáøú ø' éøîé' "äà ø' éäåãä äà øáðï"?

àìà ãðìòð"ã ìáàø ñáøåú îçìå÷úí áàåôï ùåðä, åäåà ò"ô ãáøé ë"÷ àãîå"ø áì÷å"ù çé"æ (ò' 26) ìáàø ùéèúééäå ãîç' øáé åøáðï áëì äù"ñ åæìä"÷: "à ìùåï àéï ãòø úåøä àãòø àéï ãçæ"ì (åòã"æ áì' áð"à ëãì÷îï) öé ãàñ ååòøè âòèééèù ãåå÷à à' – ëôùåèå îîù, á' – åáëì äôøèéí, àãòø ãàñ ÷òï îééðòï ðàø à èééì àãòø àééï ôøè" òëìä"÷, åòéé"ù ùîàøéê ìäáéà ãåâîàåú îëì ùéùä ñãøé îùðä åîäí - ìâáé ñåëä ãìøáé ö"ì ã' òì ã' åìøáðï îñôé÷ ùîçæ÷ú øàùå åøåáå, åäèòí, ãìøáé ö"ì "úùáå ëòéï úãåøå" áëì äôøèéí ùáå, åìøáðï îñôé÷ ùáôøè à' – îçæ÷ú øàùå åøåáå – äåà ëòéï úãåøå, åëê âí îçìå÷úí ìâáé àåäì æøå÷, ãìøáé ìàå ùîéä àäì îùåí ùö"ì àåäì áëì äôøèéí ùäåà áùôú áð"à åæä ëåìì ùàéðå îéèìèì, îùà"ë ìøáðï ëå'.

åé"ì ùëï äåà âí áñáøåú ø' éäåãä åøáðï áñåâééï, ãò"î ìäúçééá áúøå"î öøéê ùéöîç îàãîú à"é, åø' éäåãä ñ"ì ùö"ì áëì äôøèéí ùáæä, ùâí äéðé÷ä úäé' îàãîú à"é åâ"ë éäéä îçåáø ì÷ø÷ò à"é åéúáèì äòôø åéäéä îîù çì÷ áìúé ðôøã îàãîú à"é, åãå÷à ëê éúçééá áúøå"î, åìëï ñ"ì ùäñôéðä ö"ì âåùùú á÷ø÷ò åëãîô' äîùðä áîñ' çìä (ô"á) âåùùú - "ãá÷ä áàøõ åâåù – ëîå òôø", îùà"ë ìøáðï îñôé÷ ãçùéá ëà"é áôøè à' – ùéåð÷ î÷ø÷ò à"é åáæä äåà ãåîä ìòôø à"é, åàúé ø' éøîéä ìîéîø ùëï äåà ìòðéï âéèéï, ãìø' éäåãä ö"ì äñôéðä îçåáø ì÷ø÷ò à"é åàéðå îñúô÷ áëê ùðîöàú òì ðäø ùòì ÷ø÷òéú à"é, ãà"ë ìà çùéá àãîú à"é å"úçìå÷ áîãéðú äéí", åìøáðï îñôé÷ ùðîöà áî÷åí à"é åîòì ÷ø÷ò à"é ùáôøè æä äåà ëà"é, åîæä éúåøõ áôùèåú ÷åùééú úåñ' ã"ä "äà ø"é äà øáðï" – îä òðéï âè àöì îòùø åëå' – òéé"ù, ùàëï àéðí ãåîéí àìà ùñáøåú äîçìå÷åú ãåîåú, åàúé ø' æéøà ìäåñéó ùáàåúï äñáøåú éçì÷å âí ìâáé òöéõ ð÷åá ãìø' éäåãä ö"ì â"ë îçåáø ì÷øò îîù ãàì"ë àéðå îúáèì ì÷ø÷ò à"é ìéçùá òôø à"é (åâí àéï îúáèì äëìé ëãì÷îï áãáøé øáà), åøáðï ñ"ì ãîñôé÷ áôøè æä ãéåð÷ î÷ø÷ò à"é, åæä àéúà, àå ðéîà ãáà ø' æéøà ìçìå÷ åìäãâéù ããå÷à áòðéï éðé÷ä àå çéáåø ùééê îçìå÷úí, àáì ìòðéï âéèéï – ìëå"ò îé÷øé î÷åí à"é, ëãì÷îï áãáøé ø"ï áø éöç÷.

åìäáéï ääîùê ãñåâééï – ÷åùééú øáà "ãéìîà òã ëàï ìà ÷àîøé åëå'", éìä"÷ î"ù ä'àôé÷é-éí' áîçìå÷ú ãøáðï åø"ù áùáú (öä, à) àí ò"ð ò"â ÷ø÷ò ãéðå ëîçåáø àå ëúìåù ùîçãù ãàó ìøáðï öøéê ùéúáèì äëìé ëãé ùéçùá ëîçåáø àìà ùø' ùîòåï ñáø ãáùáéì ùéúáèì äëìé öøéê ùéð÷á ëãé èäøåú àå ìîèä îøáéòéú åìøáðï ñ"ì ùîñôé÷ ùéð÷á ëãé ùåøù ÷èï, åëáø îúáèì äëìé – åáîéìà äòôø ùáúåëå – ì÷ø÷ò, åòôé"æ ðåëì ìôøù ãáøé øáà ãî÷ùä àø' æéøà ùäï àîú äåà ùìëå"ò îúáèì äëìé ò"é äéðé÷ä áëùåøù ÷èï àå éðé÷ú äñôéðä ù'àéðä öøéëä ìéð÷á', åãéìîà òã ëàï ìà ÷àîø ø' éäåãä àìà áñôéðä ùîàçø åòùåéä ìáøåç äøé àéðä éåð÷ú îàåúå ÷ø÷ò ãà"é ãøê ÷áò, àìà ëùí ùéåð÷ú ëàï úéð÷ î÷ø÷ò àçøú, åìëï ìà éáèì òôøä ì÷ø÷ò ùúçúéå åàéðå òôø à"é áëì äôøèéí åéôèø îúøå"î, àáì òöéõ ùàéðå òùåé ìáøåç åéåð÷ î÷ø÷ò ùúçúéå úîéã îúáèì ì÷ø÷ò ùúçúéå åàéðå ëìé ìòöîå åéúçééá áúøå"î – åìà éöøéê ø' éäåãä ùéäéä îçåáø îîù ìàøòà, àå ðéîà ãìëå"ò àéðå áèì áéðé÷ä ëùå"÷ àìà ö"ì çéáåø îîù ëãé ùéúáèì, åòã ëàï ìà ÷àîøé øáðï àìà áñôéðä, ãîàçø åæåäé éðé÷ä ùàéðä îñô÷ú ìáèì äëìé äøé âí ìùéèúí ìà ÷øé ìéä âéãåìé à"é ìäúçééá áúøå"î, åö"ì âí îçåáø ìàãîú à"é åáñôéðä æä éùðå ùàô"ì ùðäø ë'àøòà ñîéëúà' åëãîôøù"é áùáú (÷, á) ùäåà ÷ø÷ò "òáä", åáæä éùðå îîù ëçéáåø ìàãîú à"é, àó ùàéï ðúáèì äëìé åãåîä áôøè à' ìà"é, îùà"ë ø' éäåãä éñáåø ùö"ì îîù îçåáø ì÷ø÷ò à"é åéúáèì äëìé. àáì òöéõ ãîôñé÷ àåéøà àú äçéáåø ì÷ø÷ò – àô"ì ùâí ìøáðï ôèåø îúøå"î – ëð"ì ùàéðä éðé÷ä îñô÷ú ìáèì äëìé åàéï âí ôøè à' ùäåà ëà"é.

åìëàå' é"ì ùòô"æ éåñøå ëîä úîéäåú áì' äâî' áñåâééï ò"ô ùéèú øù"é: à) áîä ùî÷' øáà "àå ãéìîà … àáì òöéõ ãîôñé÷ àåéøà ìà", åäøé ôéøù"é áùé' ø"æ "ãìøáðï àåéøà ëîàï ãîðçà ãîé", åà"ë äå"ì ìä÷ùåú "ãéìîà ìà ëãáøéê, ãäåé àåéøà ëîàï ãîðçà ãîé" åàîàé î÷ùä áìùåï ãîùîò ãôùéèà ìï ãàåéøà îôñé÷? á) ìëàå' ìéùðà éúéøà éù ëàï ãäåì"ì àå ãáñôéðä ìà îôñé÷ àåéøà åáòöéõ îôñé÷, àå ãáñôéðä îéà ëàøòà åàåéøà ìàå ëàøòà, àìà ëåôì äåà áìùåðå "áñôéðä ãìà îôñé÷ àåéøà ãîéà ëàøòà ñîéëúà" åìëàå' äåà ôùåè ùîàçø åîéà ëàøòà (åàôé' àí ìàå ëàøòà àáì òë"ô) ìà îôñé÷ àåéøà. â) áîä ùçåì÷ øðá"é áäîùê äâî' "ãëå"ò ìà ôìéâé áðäøåú ãà"é, ëé ôìéâé áéí äâãåì", åìëàå' ìùéèúå ëìì ìà îééøé áîç' ø"é åøáðï ùäáéà ø' éøîéä àìà áòðéï àçø ìâîøé, åäå"ì ìîéîø "äà ø' éäåãä åäà øáðï áî÷åí àçø", àå ëä"â. àáì îìùåðå îùîò ùäåà àåúå îç' ùäáéà ø' éøîéä àìà ùàéðä áäðäøåú ãà"é ë"à áéí äâãåì.

àìà ãìãáøéðå ãìòéì à"ù – ãàó ø"æ éãò ùàåéø îôñé÷ äçéáåø åñáø ãñ"ì ùîñôé÷ äéðé÷ä, àìà àúé øáà ìäñúô÷ ùàåìé àéï îñôé÷ ìøáðï éðé÷ä ëùå"÷ îôðé ùàéï îúáèì äëìé åðöøéëí ìçéáåø, åäà ãëåôì áìùåðå é"ì ùàéðå îñôé÷ ãìà îôñé÷ àåéøà äéðé÷ä ëð"ì àìà ãö"ì ëîçåáø ìàøòà åîùà"ë áòöéõ äøé àåéøà îôñé÷ äçéáåø, åéåîú÷ ìùåï øðá"é ãìëå"ò áðäøåú à"é ìâáé âè ìà ùðà ðäø ëéååï ùáì' áð"à ÷øé ìéä î÷åí àøõ à"é åìà éçì÷å áîãéðú äéí, åãåå÷à áúøå"î éçì÷å îàçø ùìòôø çå"ì äáà áñôéðä ÷øé òôø çå"ì - ë"æ ùìà áèì ì÷ø÷ò à"é, åáæä îçìå÷úí àé áèì àå ìàå, àìà ôìéâé áàåúí äñáøåú ìâáé âè áéí äâãåì, åáä÷ãéí: ãáäîùê äâî' ùí îå÷îéðï éñåã îçìå÷úí ãìøáðï îéáòé ìéúåøà ã÷øà "åäéä ìëí âáåì éí" ìðñéï – àééí ùáéí, åìëï ãåøùéí äôñå÷ ëôùåèå "äðñéï ùáéí øåàéí àåúí ëàéìå çåè îúåç òìéäí îèåøé àîðåï" ëå' åìø' éäåãä ìà îéáòé äéúåø ìéä ìðñéï, åäåà îîù áñáøåú ãìòéì (ùîáéà ë"÷ àãîå"ø áì÷å"ù ìâáé îç' øáé åøáðï) ãìø"é îî"ù "åâáåì éí åäéä ìëí äéí äâãåì" ìåîãéí ëôùåèå äéí äâãåì ùééê ìà"é áëì äôøèéí ëåìì äàééí ùáå, åìøáðï éúëï ùäåà ø÷ áçì÷ îîðå åìà áàééí åöøéê ìéîåã ò"æ.

åò"ô äð"ì éåîú÷ âí ñãø äîùê äâî' áãó ç ãòã òúä ñáøðå áôùèåú ãîàçø åáà ìãåï áãáøé ø"î "òëå ëàøõ éùøàì" äáéà ñô÷ ãáòå îøçá"à ìâáé äîåëø òáãå ìñåøéà, ãôùéè ìäå îãáøé ø"î äð"ì, åàééãé ãàééøé áñåøéà îáéà ëì ãéðéä ãñåøéà åãï áäí åø÷ àç"ë çåæø ìäð"ì åãï áòðéï òáã ùäáéà âéèå áäîùê ìñô÷ ãøçá"à, åàéðå çì÷ ë"ë.

åìî"ù áùé' äøîá"í àô"ì áãà"ô ùéäéä îãåé÷ éåúø ãîàçø åãï áñáøåú ø' éäåãä åøáðï ëàï ùäí ëñáøåú øáé åøáðï áëì äù"ñ äáéà ñô÷ ãøîá"ç ëãé ìáåà ìòðéï ãéðéä ãñåøéà ùáäà çåì÷éí øáé åøáðï áñáøåú äð"ì àí àåäì æøå÷ ùîéä àåäì àå ìàå (òééï áì÷å"ù ùí ò' 33), åìàçî"ë îúçéì ìãåï áñåâéà ãòáã, àééãé ãàééúéðï äñô÷ ìòéì.

åòôäð"ì ðáåà ìáàø áãà"ô ùé' äøîá"í ùôåñ÷ áñåâéà ãâéèéï ãø' éäåãä áà ìôøù ãáøé øáðï, åòåùä ãáøé ãéçåéà ÷îà ãøáà òé÷ø, ùòöéõ ð÷åá ò"â éúéãåú áèì âí ìùéèú ø' éäåãä àâá ÷ø÷ò, åçùéá òôø à"é åçééá áúøå"î, åîùà"ë áñôéðä àéðå áèì.

åìëï ãåå÷à áâåùùú áèì àâá ÷ø÷ò åçééá áúøå"î îôðé ùäåà áëì äôøèéí "ëöåîç áà"é òöîä" (ëìùåðå) (åéåîú÷ áéåúø ãñ"ì ããéçåéà áúøà ãéçåéà áòìîà – ëúåñ' ùí ã"ä 'ãéìîà ìà äéà' – ãäà øáà âåôéä äåà ãñ"ì áùáú öä, á, ùáéðé÷ä áð÷á ëùå"÷ áèì äëìé åàéê éñúô÷ ëàï ùàåìé ìëå"ò àéðå áèì ò"é äð÷á ìà áòöéõ åìà áñôéðä àó ãéð÷é?

àìà åãàé ãéçåéà áòìîà äåà) åìâáé ùáú ãö"ì çéáåø îîù ì÷ø÷ò àéðå îñôé÷ ùáèì äëìé ò"é äéðé÷ä åëùîâáéä äâáùåùéú (åëï äòöéõ) îä÷ø÷ò äøéäå úåìù îä÷ø÷ò ãàåøééúà, åìâáé èåîàä â"ë àéðå îñôé÷ ùáèì äëìé åäòôø ùáå àâá ÷ø÷ò ëé ö"ì îçåáø åîåùøù á÷ø÷ò îîù ëãé ìéèäø.

áúå"à ø"ô áùìç: äðä òì éùøàì áâìåú îöøéí ëúéá [äåùò á, ëä] åæøòúéä ìé áàøõ, åàîøæ"ì [áôñçéí ôæ, á] æåøò ëåø îåöéà ëîä ëåøéí åëå'. òë"ì.

åäîòééï áðåñç ëä"é åáîàîøéí äî÷áéìéí (ëôé äðøùí áî"î åöéåðéí) éååëç ãîééøé áæîï äâìåú áëìì, åìàå ãå÷à áâìåú îöøéí. åëï ðùîè îëàï äòðéï äîôåøù áîàøæ"ì ùí, ùìà âìå éùøàì ìáéï àåä"ò àìà ëãé ùéúåñôå òìéäí âøéí.

åôùåè ùäùéðåééí äììå äí îéøàú äöðæåø, åìàå ãå÷à äöðæåø ùì ääãôñä (ùäøé ìà áëì äî÷åîåú ðùîèå ãáøéí ëòéï àìå), àìà áùòú äòú÷ú äîàîøéí, åìà ëì äòúéí ùååú.

åáàåä"ú ô' áùìç (òî' ùðâ): åäðä òì éùøàì áâìåú îöøéí åááì ëúéá åæøòúéä ìé áàøõ .. åàîøå øæ"ì .. ìà äâìä ä÷ãá"ä àú éùøàì ìááì àìà ëãé ùéúåñôå òìéäí ëå'. òë"ì. äøé ùâí ëàï ðéúåñôå îöøéí åááì îàåúå èòí, åàó ùîàøæ"ì äð"ì äåáà áùìéîåú éåúø, àê âí îîðå ðùîèä äîìä "âøéí".

åéãåò ùùðé äòðééðéí äììå äí îï äãáøéí ùäéå ìöðéðéí áòéðé äâåéí, äï äãéáåøéí òì ÷åùé äùòáåã áâìåú áæä"æ, åäï òðéï äâøéí (ùðàñø àæ ìâééø åìäúâééø).

åøàä áàâä"÷ ñé' ëä (÷î, á): åìäùìéèí áæîï äâìåú .. åìëï äòå"â äéå ùåìèéï òì éùøàì. òë"ì.

åàéìå äðåñç äî÷åøé äéä: åìäùìéèí òúä áæîï äâìåú .. åìëï äàåîåú ùåìèéï òúä òì éùøàì (åëî"ù áìåç äúé÷åï).

åøàä áøùéîú ùéðåéé äöðæåøä áôìç-äøîåï ùîåú (òî' úîå), åáôøè äúé÷åï ìòî' ÷ëä (ùäåà áîàîø äî÷áéì ìîàîø ãéãï), ùùéðå îï äîùîòåú ùì âìåú áëìì, ìîùîòåú ùì âìåú îöøéí ãå÷à.

åøàä áäåñôåú ìúåøú-çééí (áøàùéú), úöìåîé òîåã îöåðæø ìòåîú òîåã ùìí, åòéé"ù.

åøàä áñ' ñôøé ääìëä ùì àãä"æ (úåøú-çá"ã – áéáìéåâøôéä) òî' ìç, àú äùéðåééí ùäèéìå äöðæåøéí äùåðéí áùå"ò àãîå"ø àå"ç (ìè, á; îå, ã; ÷öè, ã) áî÷åîåú ùðæëøéí áäí äâøéí.

åéåãòðé ùáãøê äãøåù àôùø ìúøõ àú ëì äð"ì ò"ô îàøæ"ì ùëì äâìéåú ð÷øàå òì ùí îöøéí, àáì àðé ìà áàúé ìãåï àìà áôùåèí ùì ãáøéí.

áúå"à ô' áùìç (ñá, á): åâí ìà òáøå àú äéí îòáø ìòáø, àìà áàåúå öã ùéøãå áàåúå öã òöîå òìå. òë"ì. åìà öåééï î÷åø äãáøéí. åëê îôåøù áúåñôåú òøëéï (èå, à ã"ä ëùí ùàðå), éòå"ù.

áâì' úùîâ-úùîå ãðå àåãåú äôéåè "éâãì", îçã âéñà äåáàå ãáøé äøç"å áôò"ç (ùòø à ô"à) òì äàøéæ"ì ù"ìà äéä çôõ áùåí ôæîåï àå ôéåè îàåúï ùçéáøå äàçøåðéí .. ùìà éãòå ãøê ÷áìä, àéðí éåãòéí îä ùäí àåîøéí åèåòéí áñãø ãéáåøí áìà éãéòä ëìì.. åáôøè éâãì àì÷éí", åîàéãê âéñà äåáàå öéèåèéí îñ' äúðéà åîë"î áãà"ç ùöéèèå ìùåðåú ùî÷åøí áôéåè æä.

åäðä áúå"à ô' áùìç (ñá, â) îáéà àú äìùåï "ìà ðòøåê àìéå ÷ãåùúå" ùâí äåà îäôéåè "éâãì", åîãéé÷ áå èåáà: ìà ðòøåê àìéå ÷ãåùúå, ôé' ùàôéìå ÷ãåùúå ùäåà ÷ãåù åîåáãì ëå' ìà ðòøåê àìéå ìôé ùàéðå áâãø òìîéï ëìì.

áúå"à ô' éúøå (ñç, ã): åàú äðôù àùø òùä áçøï ùé"ç ëå' ìéèò àîåðä áìáí ëå' òë"ì.

"äðôù àùø òùå áçøï" äí äâøéí ùäëðéñï úçú ëðôé äùëéðä (ëãôøù"é òä"ô ìê éá, ä), åä'ùé"ç' äí "çðéëéå éìéãé áéúå ùîåðä òùø åùìù îàåú" (ùí éã, éã).

åìëàå' àéðå îåáï ìùí îä ðæëøå ëàï ùé"ç äçðéëéí äììå. åáâî' ðãøéí (ìá, à) ðàîø òìéäí ùäí äéå úìîéãé çëîéí, åáæåäø ô' ìê (ñúøé-úåøä ô, á): àìéï öãé÷éà ãìòàï áàåøééúà (åö"ò àí ëååðú äæåäø ùäí äéå öãé÷éí, àå ùîôøù æàú ø÷ ëîùì éòå"ù).

åà"ë é"ì ùäçðéëéí äììå äí äí äâøéí ùäëðéñï úçú ëðôé äùëéðä, åòùä îäí öãé÷éí åú"ç. àáì òãééï àéï îåáï ìùí îä ðæëø ëàï òðéï æä. åáúå"à ìòéì îéðéä (ñç, à): åâí äðôù àùø òùå áçøï åðèò àîåðú ä' áìáí, òë"ì, åìà ðæëøå ùé"ç äçðéëéí.

áúå"à ô' éúøå, áã"ä åëì äòí øåàéí, ðúáàø äòðéï ù÷åãí î"ú ìà äéå äîöååú éëåìåú ìôòåì áâùîéåú äòåìí, âí ìà äîöååú ù÷ééîå äàáåú, åëç æä ðôòì áéùøàì åáòåìí ø÷ àçøé ùðæãëëå éùøàì áëåø äáøæì ùì ùòáåã îöøéí. åðàîø ùí (áãó òã, á): åòí ëì äð"ì éåáðå ëîä ÷åùéåú äîáåàøéí áñôøéí, ëâåï ìîä ðùà éò÷á á' àçéåú, åòîøí ðùà ãåãúå. òë"ì.

åìà ðúáàø ùí ëéöã îúåøöåú ä÷åùéåú, ùäøé òã ëàï îãåáø ø÷ îòðéï æéëåê äâùîéåú, ùàó ù÷ééîå äàáåú àú äúåøä àáì ìà éëìå ìæëê àú äâùîéåú. åëéöã îúáàø áæä äòðéï ùäí ðùàå ðùéí ùéäéå àñåøåú òìéäï àçø î"ú, àò"ô ù÷ééîå àú äúåøä ëåìä?

åãáøé úåøä òùéøéí áî÷å"à, ò"ô äîöåééï áî"î ìùðé îàîøéí î÷áéìéí, äøàùåï áîàîøé àãä"æ ãùðú ú÷ñ"ä (òî' úøîà), åâí ä÷åùéä îáåàøú ùí éåúø, ùäøé äàáåú ÷ééîå àú äúåøä áøåçðéåú, åòðéï äøåçðéåú äééðå ëîå ùäúåøä äéà ìîòìä ááçé' äàöéìåú, åâí ùí ùúé àçéåú àñåøåú ò"ô äúåøä ãàöéìåú.

àê ò"ô äèòí äð"ì îúåøõ, ãäâí ùìîòìä äéå ùúé àçéåú àñåøåú, àáì ìîèä áæä äòåìí ìà äé' îéåñã òãééï ëîå ùäåà ìîòìä, ìäéåú ëé ìà äåëðä òãééï ì÷áìú äúåøä îôðé éðé÷ú äøò ãðåâä ëð"ì [òã ùðôøã äøò ò"é ùòáåã îöøéí], åìà äé' äòåìí ùìîèä ùåä ìòåìí ùìîòìä áäëðú ÷áìú îòùä äîöåú, åìëê ðùà éò÷á ëàï áæä äòåìí ùúé àçéåú åìà äé' áæä àéñåø ëìì, àò"ô ùáòåìí äòìéåï éù áäï àéñåø. åîæä äèòí â"ë éúåøõ îä ùðùà òîøí ãåãúå àò"ô ùãåãúå ìîòìä àñåøä, àáì ìäéåú ëé äòåä"æ âùîé òãééï, ìà äéúä ãåãúå òøåä ëìì ìîèä ìäéåú äôâí òé"æ ëîå ùäåà ìîòìä. åâí áæä äèòí îéåùá òåã îä ùðùà òîøí ãåãúå ÷åãí ÷åùé äùòáåã ãå÷à åëå'. òë"ì (áùéðåéí ÷ìéí).

åòã"æ áîàîøé àãîå"ø äàîöòé (áîãáø ç"á òî' úùôá-úùôâ): åàò"ô ùìà ðéúðä òãééï äúåî"ö ìäí âí áëì àéñåøé ìàååéï ãùñ"ä ì"ú åîîéìà âí áòøéåú ìëì ôøèéäï ìà ðöèåå, î"î äøé ÷ééîå äàáåú ëì äúåî"ö áøåçðéåú òë"ô, äééðå ëîå ùäúåî"ö äï ìîòìä áàöéìåú åëä"â, äøé åãàé âí ùí éù îùôè äúåî"ö ëîå áðâìéú ìîèä, åâí áàöéìåú òðéï ðéùåàéï ìùúé àçéåú àñåø. åëîå"ë îä ùòîøí àáé îùä ðùà àú ãåãúå éåëáã áú ìåé, ùò"ô äúåøä ãåãúå àñåøä âí ìîòìä áøåçðéåú.

àê éúåøõ ìôé èòí äð"ì áùåøù âìåú îöøéí, ùäé' ëãé ìáøø ìðéöåöåú ãúåäå ò"é òáåãä ÷ùä áçåîø åìáðéí ùéäé' òé"æ áéøåø ãçì÷é ãö"ç âí áîöåú ùìäí ìòìåú ìîòìä, à"ë ÷åãí âìåú îöøéí ìà éëåì ìäéåú áéøåø ëæä áæä äòåìí, ëé ìà äé' òåä"æ äçåîøé òãééï îåëï ì÷áì ÷éåí äîöåú áãö"ç, åìëê ìà äé' òãééï äëðä áâùîéåú äòåìí ì÷áìú äúåî"ö ìäéåú ëîå ìîòìä îîù, ëé ìà äé' äòåìí ùìîèä áãåîä ìòåìí ùìîòìä áäëðú ÷áìú äîöåú áâùîéåú. åìëê ðùà éò÷á ùúé àçéåú åòîøí ðùà ãåãúå, ëé áæä äòåìí ìà äé' àéñåø áæä ëìì òãééï, àò"ô ùáòåìí äòìéåï äøåçðé éù àéñåø áæä, ëé ìà äé' òøéåú ãàçåúå åãåãúå ôåâîåú ìîèä ë"ë ëîå ùôåâîéí ìîòìä, îèòí äð"ì. ò"ë úåøó ãáøéå (áùéðåéé ìùåï ÷ìéí).

åòåã îáéà ùí àãîå"ø äàîöòé àú äîáåàø áî÷å"à áãà"ç "áäéôåê îòðéï äð"ì", ù÷åãí î"ú òùå äàáåú ìîèä òáåãåú ðòìåú áàåôï ùì äééçåãéí ãàöé' ùäí ò"ã òøéåú, åäàáåú äéå îøëáä ìàöé', åø÷ àçø î"ú ðàñøå äééçåãéí äàìå [øàä áî"î ìîàîøé ãà"ç ùðñîðå ùí áäò'. åøàä äìùåï áãøî"ö (ãó ì, á): ùéò÷á ìôé ùäé' ìôðé î"ú åäé' èäåø å÷ãåù, òùä ëï ãåâîú äéçåã áàöé', ëé ìå éàúä ìòùåú ëï ìäéåú îøëáä ìîãåú ãàöé', åâí ìàä åøçì äí îøëáä ëð"ì åòãééï ìà ðéúðä úåøä ááé"ò ìàñåø ìòùåú ëï ìîèä].

åìëàå' äòðéï ääôëé äåà âí áæä ùëàï ðúáàø ùäòøéåú àñåøåú âí áúåøä ùáòåìí äàöéìåú, åàéìå ùí ðúáàø ùæä îåúø áàöéìåú, åðàñø ø÷ áòåìí äáøéàä.

åøàä òåã áì÷å"ù ç"ä ô' åéöà (ùéçä á), ô' åéùá (ùéçä á), ô' åéâù (ùéçä à) åô' åéçé (ùéçä á).

áúå"à ô' åéùá (ëç, â): ìäéåú ëì äéåí èøåã áîå"î àéù ìáöòå î÷öäå, æä ôåðä ìæéúå ëå'. åòå"ù áñåó ääåñôåú ìô' ëé úùà (÷éâ, à): ùùú éîéí úòáåã ëå' æä ôåðä ìæéúå åæä ôåðä ìëøîå ëå'. òë"ì. åìà öåééðå äî÷åøåú ììùåðåú àìå.

åäðä äì' "àéù ìáöòå î÷öäå" äåà áéùòé' ðå, éà. àê ùàø äìùåðåú ùì "æä ôåðä" éù ìòééï äéëï î÷åøí (åìùåï æä îöåé âí áñôøé çñéãåú ùàéðí çá"ã).

åá÷äìú øáä (ñãøà úðééðà, ôøùä æ àåú ã) ðàîø: ìôé ùðúçì÷ä à"é åäéä çìå÷ä çáéá òìéäí éåúø îãàé, æä òåñ÷ áùãäå, åæä òåñ÷ áëøîå, åæä òåñ÷ áæéúå, åæä òåñ÷ áôçîå, ëåìï òåñ÷éï áîìàëúï åëå' [åòã"æ áîãøùéí äî÷áéìéí].

åáéì÷åè ùîòåðé ô' áùìç (øîæ øëå): ìîä ìà äáéàï ä÷á"ä áôùåèä, àìà àîø ä÷á"ä àí îëðéñ àðé àú éùøàì áôùåèä îéã äí îçæé÷éï àéù áùãäå åáëøîå åáèìéï îï äúåøä .. îëàï äéä ø"ù áï éåçàé àåîø, ìà ðéúðä úåøä ìãøåù àìà ìàåëìé äîï [åë"ä áîëéìúà áùìç].

åòåã áéì÷åè ùåôèéí (éà øîæ ñç): éúâãì åéú÷ãù ùîå ùì ä÷á"ä áòåìí ëåìå .. äí ìà òùå ëï àìà ëéåï ùðëðñå éùøàì ìàøöí ëì àçã åàçã øõ ìëøîå åìæéúå åàåîø ùìåí òìé ðôùé ùìà ìäøáåú äèåøç åëå'.

äøé ìðå ùäòðéï ëùìòöîå îöåé áëå"ë îãøùéí, àáì òãééï ìà îöàðå àú äìùåï "æä ôåðä" äçåæø åðùðä.

åàâá ãàúé ìéãï îàøæ"ì ìà ðéúðä úåøä ìãøåù àìà ìàåëìé äîï, àåãéò áøáéí öòøé ùàðé îöèòø ùðéí øáåú, áîùð"ú áñä"î ú÷ñ"ä (òî' ÷ò) áãéå÷ ìäéôê, ùìà ðéúðä úåøä ìàåëìé äîï. åéòå"ù ùäåà áãåå÷à. åö"ò.

áâìéåï ùòáø äáàúé úåøú àãä"æ äîåáàú áñôøé úìîéãéå åäáàúé àæ áòé÷ø òðéðéí ä÷ùåøéí áôéøåùé òõ çééí åîäåú ä÷áìä åòðéï æä äîåáà á'ôìç äøéîåï ðùîè îï äîàîø áôøùú úåìãåú (ùí ò' 158): "åòì áçéðä æàú ðàî' áôò"ç åìà éãòúé äèòí åà' àãîåø äæ÷ï ð"ò ùàéï ëååðúå ùìà éãò äèòí ø÷ ùáçé' æàú äåà ìîòìä îâãø ãòú ëå'". åîòðééï ùàéðå îöééï îîé ùîò àú äãáøéí ëãøëå ëàùø îáéà ùîåòä îàãä"æ. åàåìé äãáø îáåàø áîàîø îñåééí.

òì òåáãé äùí áò÷áúà ãîùéçà

áâìéåï äòáø äáàúé äâãøåú áòðéðé ÷áìä åëéåöà áæä, ìäìï ðáéà òðéðéí òì äáãìé äãåøåú áéï òåáã äùíùì äéåí ìòåáã äùí ùì ôòí. ãáøéí áòðéï æä ôæåøéí äí äøáä áîùðú àãä"æ åîäååä àó éñåã àéúï áîùðúå ëôé ùàðé î÷ååä ìáàø áî÷åí àçø, ëòú àáéà ø÷ àìå äðîöàéí áñôøé çñéãéí åùäåùîèå îîàîøå ùì äøîî"ì áëø"ç.

áä÷ãîúå ìñôøå 'ùòøé äéçåã åàîåðä' îáéà øáé àäøï: "åëîå ùùîòúé îîå"ø ð"ò ù÷éáì îøáå åøáå îøáå ùãåøåú äàìå ùäí áçé' ò÷áééí äí îùåðéí îãåøåú äøàùåðéí ëé áãåøåú äøàùåðéí äé' ë"à îëéø áçéðúå áòáåãúå ëé äé' áçé' çéìå÷ åäáãì âîåø ðâìä ááçéðúí îöã ùåøù ðùîåúéäí àùø ðùîåú ùäí îáçé' áøéàä äéå îåáãìéí ááçéðúí ááçé' äáãì âîåø îðùîåú äðîùëéí îáçé' éöé' åðùîåú ùäéå îáçé' áøéàä äí äéå øáðï åúìîéãéäí åðùîåú ùäéå îáçé' äéöé' äéå òåñ÷éí áîùà åîúï åäí äéå úîëéï ãàåøééúà åðùîåú äáàéí îòùé' äéå ò"ä âîåøé' àáì áãåøåú äàìå áàéí äðùîåú îòåøáéí ááçéðåúéäí àùø áëì áçé' ðùîåú éëåì ìäéåú ëì áçé' äàìå áòøáåáéà åìëï òáåãúí â"ë äåà ùìà ááçé' ñãø ôòí éëåì åôòí àéðå éëåì åëå' àùø ò"ë îåëøç äàãí ìáçåï áðôùå áëì äàåôðéí åàí ìà úâéò àìéå äáçé' äæàú éòáåã òáåãúå áàåôï äùðé".

åîòðééï ùãáø æä î÷åøå îäáòù"è! åáëì äàñåôåú ùì úåøúå ùøàéúé ìà äëìéìå úåøä æå (áñôø äáòù"è òä"ú àéðå îáéà ñôøéå ùì äø"à åëï ìà äáéàä áëúø ùí èåá ùé"ì æ"ò). åéù ìöééï ð÷åãä îòéï æå - àê éù äáãì áéðéäí- áúåøä àåø î÷õ (îà à): "åäðä áãåøåú äøàùåðéí ëîå áðáéàéí åùåôèéí îöéðå ãåø ùëåìå æëàé àå ëåìå çééá åîé ùäé' æëàé äé' æëàé áîãøâú öãé÷ âãåì àå ðáéà åîé ùäé' çééá äé' øùò âîåø åòé"æ ìà äéå îîåöòéí". åìöééï ìîàãä"æ (îàøæ"ì ò' ùì"ç) "ùäé áéîé äðáéàéí àå öãé÷ âîåø àå ìäéôåê åìà äé' áéðåðé ëìì".

ãáøéí ãåîéí, àê äîãâéùéí éåúø àú ñãø äùúìùìåú îàùø ðùîú äòåáã, îáéà øáé àééæé÷ äàîìòø áîàîø äùôìåú åäùîçä ò' ÷"ë "àîðí ùîòúé áôéøåù î"ù åæàú ìôðéí áéùøàì ùñãø äòìéåú ãàáé"ò äåà äð÷øà æàú ãëã àéäå ñì÷à ëåìäå ñì÷éï åëå' . äåà áñãø äæä ãå÷à îòùéä ìéöéøä åëå' ìôðéí, ÷åãí äæîï äàçøåï ããøéï áúøàéï ãò÷áåú îùéçà àáì òëùéå éëåì ùìà ëñãø äæä ëìì òã ùéëåì ìäéåú áúçéìú äúôéìä äð÷øàú úôéìú äòùéä òìéä âãåìä éåúø îá÷"ù åù"ò".

áä÷ãîú ñôøå ùòøé òáåãä îáéà: "åëì öãé÷ éù ìå îìçîä åëàùø ëúáúé áçéáåø æä îùîå ùì àãîåø ä÷' ò"ô åäñéøåúé îçìä á÷øáê ùìâîøé àéï îé ùéñéø àåúä ø÷ ä÷á"ä îñéø àåúä åìëï îåëøç äàãí ìîåú áëãé ìäñéø äéù ìâîøé ò"ù".

òðéï æä äáéà äøáé áäæãîðéåú øáåú áùí øáé äìì, áùîå ùì àãä"æ (ôìç äøéîåï ùîåú æ): "ìëï âí àçø äçåøáï ìà äñúéø ìäí äçåøáï ëî"ù îäîðåç îåäøé"à áùí àãîå"ø ð"ò ùìôðé ðùîåú äâáåäåú ëîå øùá"é ìà ðçøá äáéú ëìì ëå' åã"ì". åáàîú ëôé ùîáåàø ëàï ìäãéà ùîò øáé äìì ãáø æä îøáé àééæé÷ äàîìòø ùùîòå îàãä"æ (åøàä áîôúçåú ùí òøê "é"à"- îñúô÷ äøáé àí äëååðä ìøáé àééæé÷: "ëé ëúá òìéå äîðåç åäåà ðôèø ë"å àééø úøé"æ äééðå ëîä çãùéí ìàçøé àîéøú äîàîø "(äîúåàøê ô' ùîåú úøèåá), åàåìé ðúàçøä ëúéáú äîàîø ë"ë". òëì"÷ ).

àê äãáø îåôéò áñôøé øáé àééæé÷ (ùàåìé ìà äéå úç"é äøáé áùòä ùëúá ääòøä) òöîå áùí àãä"æ (çðà àøéàì áøàùéú òî' ðç åáòåã î÷åîåú):"ùùîòúé áéçåã îàãîå"ø ð"ò ùçåøáï áéäî"÷ àéðå àìà ìëììåú òîá"é, àáì áîãøé' úðàéí åàîåøàéí åöãé÷éí äâãåìéí áçé' áéäî"÷ ùìäí ìòåìí ÷ééí".

áä÷ãîú ùòøé òáåãä ëåúá øáé àäøï: "äé' îøâìà áôåîé' áòú àùø äé' îáàø àéæä áéàåø îúåøúå ä÷' ìä÷ãéí ëîä ä÷ãîåú åìäòéø ëîä äòøåú ùëì ãáøéå ä÷' ùîáàø éäé' áàåôï ùéúòåøø äìá áäúìäáåú áçôõ åúùå÷ä ìä' áëìåú äðôù åàí ìà éúòåøø äìá îæä àæé ìçðí äí äãáøéí ùîãáø ëé ëì òé÷ø ääùëìä…". åëéãåò ùãøëå áòðéï äúôòìåú ðáãìä áã÷åú äãáøéí îãøëå ùì àãîå"ø äàîöòé åòì ëê ëúá àú äãáøéí åáòðéï æä çéáø ÷åðèøñ ääúôòìåú ëéãåò. àê ìäòéø îìùåï àãäàî"ö (îàãäàî"ö ÷åðèøñéí ò' ðá): "ã"ç àùø äðçìåðé åäàéø ìðå ààîå"ø æ"ì ð"ò áàåø úåøúå îä ùëì òé÷ø îâîúå äé' îúçéìú òáåãúå á÷ãù , àùø ìà ôòí åùúéí ùîòúé îôé øåç ÷ãùå æ"ì ùëì òé÷ø îâîúå åéâòúå áîñ"ð îîù òì àð"ù ø÷ ùéå÷áò áðôùí âéìåé àì÷åú ãäééðå ùéäéä äúôòìåú ðôùí". åòéé"ù áéàåø äãáø åäãáøéí òúé÷éí.

áòðéï äúôòìåú éãåò äîåáà áùðé äîàåøåú (ò' 60) ùí ëåúá øáé àééæé÷ "äðä ùîòú ôà"ô îàãîå"ø ð"ò áæä"ì ëê ÷éáìúé îää"î ãîòæøéèù åëê ÷éáì äåà æ"ì îäáòù"è ùîöåú åàäáú äéà ìú÷åò îçùáúå åãòúå (åáì"à àîø æä"ì îò æàì æéê àøééï èàï) áãáøéí äîòåøøéí àú äàäáä åîä ùéáåà îæä àéï æä îòé÷ø äîöåä". äãáøéí ãé éãåòéí, àê äáàúéí ëãé ìäùååú ñâðåðå "ëê ÷éáìúé îää"î …åëê ÷éáì ..îäáòù"è" ìñâðåï ùì øáé àäøï ìòéì (äòøä è) "ùùîòúé îîå"ø ð"ò ù÷éáì îøáå åøáå îøáå". ñâðåï îöåé äøáä áùéçåú àãîåø äøéé"õ ð"ò îøáé ìøáé, åîëàï ùâí äúìîéãéí ùîòå áñâðåï æä. (åòééï áëøí çá"ã à ò' 79 ,îàåäìé éåñó ìø' éåñó àìé' øéáìéï "ùîòúé áùí äâàåï àãîå"ø ð"ò ùàîø ùáôñå÷ æä îöà îôåøù ìîä ùùîò áùí äáòù"è").

áñôø 'ùàøéú éùøàì ìøáé éùøàì îãàáøàååðà (÷ìàæù úøô"ã ò' ð"è): "åëàùø ùîòúé îàãîåø äæ÷ï ð"ò ëé úâáåøú úàååä æå äåà áçéðú ùøéôä áøåçðéåú åæåðä äåà îãéï àáåú ðæé÷éï åääáòø åëîáåàø áî"à åäåà ááçéðú øåçðéåú òåðù òì ùäåà ìäåè áòöîå îàã àçø úàååú ìáå ááçé' çîéîåú éúéøä åáæä äåà ð÷' æåðä åñø îäåà éúáøê åàôéìå áäéúø ëàùø ùîòúé ë"æ". åòééï òåã ùîáéà áùí àãä"æ áòðéï òåðùéí ùí ò' ð"ä (äåáà áëøí çá"ã ùí ò' 82.)

åëùí ùéù ãáøéí ëàìä áñôøé úìîéãéå ëê îöåééí äøáä àéîøåú ëàìä áñôøé àãäî"ö åäö"ö ùìà éãåòéí ëì ëê, åòì ëê áäæãîðåú äáàä, àé"ä.

áñä"î îìå÷è â' ã"ä ÷åîé àåøé âå' úùì"â (÷åðè' ç"é àìåì úùî"è)[1] îáéà ë"÷ àãîå"ø: "äðä éãåò áàåà"ñ ùìôðé äöîöåí éù (áëììåú) á' îãøéâåú. òöí äàåø åäúôùèåú äàåø. åáäúôùèåú äàåø âåôà éùðï á' îãøéâåú áëììåú. âéìåé ìòöîå åäåà äùøù ãàåø äñåáá, åäâéìåé äùééê ìòåìîåú (ãòí äéåú ùëììåú äàåø ùìôðé äöîöåí äåà ëìåì áòöîåúå ëð"ì, äðä áòöîåúå âåôà äåà âéìåé äùééê ìòåìîåú), åäåà äùøù ãàåø äîîìà". òëìä"÷.

åäðä áñä"î îìå÷è ç"á ã"ä åðçä òìéå øåç ä' âå' (àçøåï ùì ôñç ä'úùë"ä), îáàø (áñ"ã åñ"ä) ùöîöåí äøàùåï ôåòì äï òì àåà"ñ äáìé âáåì (ãøâà äà' áäúôùèåú äàåø), åäï òì äàåø ùááçéðú âáåì (äàåø ùìäàéø äòåìîåú). àáì ôòåìú äöîöåí áàåø äáìé âáåì äåà ø÷ ùìà éàéø áâéìåé áî÷åí äçìì. äééðå äöîöåí ìà ôòì áäàåø âåôà îùà"ë ôòåìú äöîöåí áäàåø ùìäàéø òåìîåú äåà áäàåø âåôà, åáëîä òðéðéí ò"ù áäîàîø. åîîùéê ùí (áñ"ä) ùòã"æ äåà âí áääòìí ãâìåú ùéù áå ãåâîú ùðé òðéðéí àìå. à. ùáæîï äâìåú ìà éùðí äâéìåéí ãáéäî"÷ äééðå ùàéï øàé' áàì÷åú (áãåâîú îä ùàåà"ñ äáìé âáåì ðúòìí áî÷åí äçìì). åá. ùâí ääùâä ùáæîï äâìåú àéðä äùâä àîéúéú (ìà ø÷ îôðé ùìà éùðí äâéìåééí ãáéäî"÷ àìà âí) ùääòìí åääñúø ãâìåú îòìéí åîñúéø òì äùâú àì÷åú (áãåâîú îä ùôòåìú äöîöåí áäàåø ùìäàéø äòåìîåú äåà áäàåø âåôà), ò"ù.

åáäòøä 48 ëåúá åæì"ä: "ìäòéø, ãòðéï äøàé' (åáôøè ãáéäî"÷) äåà îöã âéìåé òöîåú àåà"ñ ëãì÷îï ñ"å-æ. îùà"ë òðéï ääùâä (ùéù áä äúçì÷åú åäéà áàåôï ãçéãåù) äåà îöã àåø ä÷å", òëì"ä.

åäðä áäëøç ìåîø ùäëååðä áäîéìéí "îöã âéìåé òöîåú àåà"ñ" ÷àé ìà òì òöí äàåø îîù àìà äëååðä äåà òì ãøâà äà' áäúôùèåú äàåø – àåà"ñ äáìé âáåì. ëîåáï îæä ùëì ëååðú ääòøä äåà ìäîúé÷ îä ùîáåàø áôðéí, ùëùí ùéù á' äòðéðéí äð"ì áöîöåí äøàùåï, òã"æ äåà áâìåú åëð"ì. åìà ø÷ æä, àìà ùøàé' äåà îöã âéìåé àåà"ñ äáìé âáåì åäùâä äåà îöã àåø ä÷å. (ùæäå äàåø ùìäàéø äòåìîåú, ùò"é äöîöåí ðáãì áô"ò (òééï áñ"ã)). [åëîåáï åâí ôùåè ùáôðéí áðåâò ìòðéï äà' áöîöåí, îãáø ìâáé ãøâà äà' áäúôùèåú äàåø – àåà"ñ äáìé âáåì – åìà òöí äàåø ëîáåàø áë"î, ùäöîöåí àôé' ìà ðâò áòöí äàåø (äééðå ùìà ôåòì àôé' òðéï ùì äòìí, ëîå ùäåà áàåà"ñ äáìé âáåì ëð"ì[2])].

åáôøè ùáäòøä ëåúá "ëãì÷îï ñ"å-æ" åùí àéúà áôéøåù, äìùåï àåà"ñ ù÷åãí äöîöåí åìà äìùåï òöîåú àåà"ñ ëáääòøä. åæìä"÷ áñ"å: "îùà"ë ìò"ì ùàæ éäé' äâéìåé ãàåà"ñ ù÷åãí äöîöåí úäé' äðáåàä ëîå ãáø èáòé îîù" ò"ë. åáñ"æ: "äåà îôðé ùááéäî"÷ äàéø âéìåé àåà"ñ ù÷åãí äöîöåí" ò"ë ò"ù.

åìäòéø îäòøä 61 (ùí) åæìä"÷: "åéù ìåîø ãæä ùìòúéã éäé' äøàé' áàì÷åú … ëîå ãáø èáòé îîù" – äå"ò îä ùìòúéã éäé' äâéìåé ãàåà"ñ (ùäàéø áâéìåé âí ÷åãí äöîöåí) âí áòåìîåú; åäòðéðéí ùìîòìä îøàé' (ìîòìä îáçéðú âéìåé) ùîùéç éâìä àåúí îöã æä ùäåà îìê – äåà ãåâîú äâéìåé ãôðéîéåú åòöîåú àåà"ñ ùìà äàéø âí ÷åãí äöîöåí". òëì"ä. ãäééðå ùäëååðä áñ"å (åæ') äåà ìà òì òöí äàåø àìà òì àåà"ñ ùìôä"ö "ùäàéø áâéìåé âí ÷åãí äöîöåí". åìäòéø îääåñôä ôðéîéåú åòöîåú àåà"ñ (äîåáà îäîùê úøñ"å – òééï áúçéìú äòøä 61). åìà ø÷ òöîåú àåà"ñ ëáäòøä 48. åàåìé áæä áà ìäãâéù ùäëååðä ùí äåà òì òöí äàåø îîù, (åìà ëáäòøä 48 ùäëååðä äåà òì àåà"ñ äáìé âáåì åìà òöí äàåø îîù, åëð"ì).

åîëì äð"ì îåáï ùäëååðä áäòøä 48 áäîéìéí "òöîåú àåà"ñ" ÷àé òì àåà"ñ äáì"â. (ãøâà äà' áäúôùèåú äàåø). åìà òì òöí äàåø îîù.

åàåìé àôùø ìåîø áæä ò"ô îù"ë àãä"æ áúðéà ô"â åôé"á, ùäòùø áçéðåú ùì äðôù (ùëì åîãåú) ð÷øàéí "îäåú åòöîåú äðôù". åëéãåò äáéàåø áæä ùàò"ô ùäëåçåú àéðí òöí äðôù îîù ð÷øàéí òöí äðôù ìâáé äìáåùéí (îçùáä ãéáåø åîòùä). åæìä"÷ áô"â: "åëê áðôù äàãí ùðçì÷ú ìùúéí ùëì åîãåú", ò"ë. åáäòøåú äøáé ìùí[3] (òí ôòðåçéí): (ø÷) "ìâáé îçùáä ãéáåø åîòùä (äí ìáåùéí ðôøãéí îîù) ð÷øàéí ùëì åîãåú òöîåú äðôù, (àáì ìâáé òöîåú äðôù îîù, ð÷øàéí äùëì åîãåú ìáåùéí -) úå"à øã"ä ôúç àìé'. (åæì"ä ùí: "åìëï ð÷øàéí áùí òöîéåú äðôù åìà òöîéåú îîù ò"ù"). åòééâ"ë ÷å"à ñé' ã': "åäùëì äåà äàøä åìáåù ëå'" (– ìîäåú äðôù). åáúðéà ôé"á ëåúá: "àê îäåú åòöîåú ðôù äàì÷éú ùäï òùø áçéðåúé'". åáäòøåú äøáé ìùí: "ìâáé (äìáùåéí) îçùáä ãéáåø åîòùä – ð÷øàéí (òùø áçéðåúé')" îäåú åòöîåú (ðôù äàì÷éú)" àãð"ò. òééï ìòéì ô"â", ò"ë.

åòã"æ àôùø ìåîø áòðéðéðå. ãîä ùð÷øà àåà"ñ äáìé âáåì (ùìôðé äöîöåí) òöîåú àåà"ñ äåà ø÷ ìâáé àåø ä÷å (ùàçø äöîöåí, äúçì÷åú åáàåôï ãçéãåù), (ùáæä îãåáø áääòøä ëîåáà ìòéì). ãäééðå ìâáé ìôðé äöîöåí âåôà, ð÷øà àåà"ñ äáìé âáåì (ãøâà äà' áäúôùèåú äàåø). åìà òöîåú àåà"ñ. àáì ìâáé àåø ä÷å (ùàçø äöîöåí – äúçì÷åú åáàåôï ãçãéåù -) ð÷øà òöîåú àåà"ñ. ëáääòøä, åëð"ì.

åðøàä ìåîø òåã éåúø áæä (ìîä îãâéù ëàï òöîåú àåà"ñ). ãëîå ùáñåó ääòøä ùàîø ùòðéï ääùâä äåà îöã àåø ä÷å, îåñéó áäçöàé òéâåì ùáäùâä éù áä äúçì÷åú åäéà áàåôï ãçéãåù ëîå ùäåà áä÷å, ëï äåà áòðéï äà' – øàé' (åáôøè ãáéäî"÷[4]) ùäåà îöã âéìåé òöîåú àåà"ñ. ùáäìùåï òöîåú àåà"ñ (àò"ô ùäåà àåà"ñ äáìé âáåì ëð"ì). îøîæ äãîéåï ìòðéï äøàé' ùäåà ëîå äòðéï ùì òöí (òë"ô áòðéï æä) – ùòöí áìúé îùúðä åáìúé îúçì÷ åëå'. òã"æ áøàé' ëîå ùîáåàø áë"î äîòìä ùì øàé' òì ùîéòä, ùëùøåàä ãáø ìà ùééê ùéäé' ùåí ñô÷ áæä åùéðåé åëå'. îùà"ë áùîéòä[5]. áñä"î ç"à ò' øöè (ã"ä éäåãä àúä âå' úùì"ç) åæìä"÷: "… áçé' øàåáï äåà ùòáåãúå ì÷åðå äéà ìà ááçé' äùâä ìáã ë"à ááçé' øàé'. åäééðå ùääúàîúåú ùìå áàì÷åú äéà áååãàåú äëé âãåìä áãåâîú àãí ùøåàä àéæä ãáø ùàéï ùééê ùéäé' àöìå ùåí ñô÷ áæä, îëéåï ùäåà òöîå øàä àú äãáø" ò"ë ò"ù. åáñä"î úùé"â áã"ä ôãä áùìåí âå' ò' 327 [áìúé îåâä] "îùà"ë áøàé' ëàùø øåàä àú äãáø äðä áøàé äàè ãàñ àéí âòðåîòï àéðâàðöï áëì îäåú äðôù ãáøàé' äåà ùøåàä àú îäåú äãáø ãìëï äðä æä âí áîäåú äðôù ãîùå"æ äðä àéðå ãåîä ùîéòä ìøàé'" òéé"ù. (åìäòéø îäîáåàø áñä"î îìå÷è ç"å ò' ÷ì (ã"ä åàúä úöåä, úùî"à, ÷åðè' ôåøéí ÷èï úùð"á) ñ"ä, ò"ù)[6].

áâìéåï éå"ã (òî' 58) ä÷ùä äøé"î áäáðú ì' äúå"à ãô' áà, "éù àäáä ùðîùìä ìîéí ëãëúéá îéí øáéí ìà éåëìå ìëáåú àú äàäáä", ãîðéï øàé' îô' æä ùéù àäáä ùðîùìä ìîéí.

åáäãâùä, ãáúå"à ôø' ðç îáàø "äðä îéí øáéí äí ëì èøãåú äôøðñä åäîçùáåú ùáòðéðé òåä"æ ëå' åòë"æ ìà éåëìå ìëáåú àä äàäáä ùäåà éçé' àäáä äîñåúøú ùéù áëì ðôù îùéøàì áèáò îáçé' ðôù äàì÷éú ùèáòä ìòìåú åìéëìì úîéã ìîòìä ëùìäáú äòåìä îàìéä ëî"ù ìòéì îéðéä øùôéä øùôé àù".

ùîãáøé äúå"à îåáï ìäãéà ùäàäáä äîãåáøú ëàï áô' "îéí øáéí ìà éåëìå ìëáåú àú äàäáä", äéà àäáä ëøùôé àù, ùîáéà äë' "øùôé' øùôé àù" ùáúå"à ãô' áà (ìàçø ùîáéà äàäáä ëîéí), "åéù àäáä ùðîùìä ìàù ëãëúéá øùôé' øùôé àù".

åðøàä ìáàø ãøàéä æå îáåññú òì áéàåø ðåñó äîåáà áúå"à ô' úåìãåú òì ô' æä, åæ"ì (éè, â-ã): "äðä éù á' áçé' îãåú, äà' äîãåú äðåìãéí îäùëì (…) åäá' äí äîãåú ùìîòìä îäùëì åð÷' àäáä øáä ùáëì ðôù (…) åæäå îéí øáéí ìà éåëìå ìëáåú àú äàäáä åäééðå ìäéåú ùàäáä æå äéà áçé' àä"ø ùùøùä ìîòìä îäùëì ò"ë ìà éù÷éèå äîéí øáéí åäðäøåú ùäï äùâú àì÷åú äðîùëéí îçå"á ãàöé' àú äàäáä æå ëéåï ùùøùä ìîòìä îëì ääùâåú".

ùòô"æ ðîöàðå ìîãéí áéàåø ðåñó áô' æä ùä"îéí øáéí" ùòìéäí ðàîø ù"ìà éåëìå ìëáåú àú äàäáä" – äëååðä äéà ìàäáä ùáàä ëúåöàä îäúáåððåú áàì÷åú ùàéðä îù÷éèä åîëáä àú äàä"ø ùìîòìä îäùëì.

åðøàä ìåîø ùàäáä äáàä îäùâú àì÷åú äéà äàäáä äð÷øàú áúå"à ãôø' áà "àäáä ùðîùìä ìîéí".

åæäå ëååðú àãä"æ áäñáøú òðéï äàäáä ëîéí "åäðä ëúéá áðéí àúä ìä' àì÷éëí ùäåà éú' àåäá àåúðå ëàá àú áðå åîîéìà ðîùê ìãòú àåúå ëîéí äôðéí ëå' åäéà ëîéí ãéé÷à ùäåìê áúîéãåú ùåä áìé ùåí ùéðåé". ùæäå âí äàäáä äáàä îäúáåððåú åäùâú àì÷åú.

åëîåãâù áì' äúå"à "åîîéìà ðîùê ìãòú àåúå" – ùîùîò ùæäå àäáä äáàä îöã äùâú àì÷åú, å÷"ì.

[åéåáï ò"ô äîáåàø áäîùê úøñ"å (ã"ä åî÷ðä øá ò' ùç-è): "åòðéï áçé' áï éåáï òã"î ëîå äáï àì àáéå.. ãîä ùäåà øöåï äàá îçééá ùëì äáï ùëï öøéê ìäéåú åáã"ë îúàéí ùëì äáï àì ùëì äàá (…) åëîå"ë áäùâú àì÷åú ëîå òã"î ùîúàéí ùëì äáï ìùëì äàá"].

áî"à øéù ñøò"à îáåàø ãçéåá ÷éãåù îä"ú éåöàéí áîä ùäæëéø î÷ãù äùáú áúôìä, åäà ãöøéê ì÷ãù òì äééï äåà ø÷ îãøáðï. åáãâåì îøááä ùí îáéà ùäåà îñúô÷ "áàéù äî÷ãù åîåöéà àùúå åá"á, àí äðùéí ìà äúôììå òøáéú åäàéù ëáø äúôìì òøáéú, åà"ë äàéù àéðå îçåééá á÷éãåù îä"ú åäðùéí ëå' çééáåú îä"ú, àí éåöàéí îï äàéù, åàó ùëì äáøëåú àí éöà îåöéà ëî"ù áâî' ø"ä ëè, äééðå îèòí òøáåú ëå' åäøé ëúá äøà"ù áîñ' áøëåú ô"â ãàùä àéðä áëìì òøáåú, åàðé îñúô÷ àí äàùä àéðä áëìì òøáåú ëå', àáì äàðùéí ëå' ðúòøáå âí áòã äðùéí ëå'. àå"ã ùëùí ùäðùéí ëå' ìà ðëðñå áëìì òøáåú ëå'".

åäééðå, ùìùéèú äðå"á æä ôùåè ùîôåøù áøà"ù ùðùéí àéðí òøáéí ìàðùéí, åâí ìòöîí (åëîôåøù áöì"ç (áøëåú ë,á) ìòðéï áøëú äîæåï ãàùä ãìà àëìä ëæéú àéðä éëåìä ìäåöéà àùä ãàëìä ëãé ùáéòä, ãàéðí áëìì òøáåú) åîä ùäåà îñúô÷ áå äåà, äàí àðùéí òøáéí ìðùéí, åîùå"ä äéëà ãëáø éöà äàéù ÷éãåù îä"ú ò"é úôìä, åäàùä çééáú á÷éãåù îä"ú, ãìà äúôììä, äàí éëåì äàéù ìäåöéàä, ãàí àéï òøáåú ìðùéí à"ë ëéåï ãëáø éöà ùåá àéðå îåöéà åò"ã áøä"ð.

åäðä äà ãîáéà äðå"á áôùéèåú áùí äøà"ù ãàéï òøáåú ìðùéí, ëáø çì÷ òìéå øò"à áâìéåï äùå"ò ùí åáúùåáåúéå ñ"æ, ãàéï ëååðú äøà"ù ëîå ùäáéï äðå"á.

ãäðä áâî' áøëåú ë,á îáåàø, ãéù ñô÷ àí ðùéí çééáåú ááäî"æ îä"ú, åîñé÷ áâî' ãðô"î àí éëåìåú ìäåöéà àðùéí éãé çåáúï, åäééðå ëãîñé÷ ùí ãàí àðùéí àëìå ëãé ùáéòä àó ùäðùéí â"ë àëìå ëãé ùáéòä, äðä àí çéåá äðùéí äåà ø÷ îãøáðï, àéðï îåöéàåú äàðùéí éã"ç.

åä÷ùä äøà"ù ùí ãî"ù îäà ãàéúà (îç,à) ãàí àéù àëì ëæéú åàéðå çééá àìà îãøáðï, éëåì ìäåöéà îé ùàëì ëãé ùáéòä àó ùçééá îä"ú, åà"ë ä"ð, àó ãäðùéí çééáåú òë"ô îãøáðï, éåöéàå äàðùéí äçééáéí îä"ú. åò"æ úé' äøà"ù: "é"ì ãìà ãîé ãàéù àò"â ùìà àëì ëìåí, ãéï äåà ùéôèåø àú àçøéí ãëì éùøàì òøáéí æá"æ, àìà îãøáðï àîøå ùìà éáøëå áøä"ð áìà äðàä ëå'. àáì àùä àéðä áëìì òøáåú, ìëê àéðä îåöéàä àìà îé ùçéåáå îãøáðï". òë"ì.

åäðä äðå"á äáéï ëååðú äøà"ù ãðùéí àéðï áëìì òøáåú ëìì, àáì øò"à çåì÷ òìéå åñ"ì ãäëååðä ø÷ ãàé ð÷èéðï ãàùä àéðä çééáú ááäî"æ, àæé àéï ìä ãéï òøáåú ìîé ùîçåééá ááøäî"æ îä"ú, àáì àéï äëååðä ãàéï ìä ãéï òøáåú ëìì.

åäôî"â (áôúéçä ìàå"ç ç"á (èæ)) â"ë ðñúô÷ áæä àí ðùéí áëìì òøáåú, åäáéà äøà"ù åëðøàä ðñúô÷ áôé' äøà"ù áá' àåôðéí äð"ì ùì äðå"á åøò"à. åòé' áôî"â ñúô"è î"æ ñ÷"á ùñ"ì ùäôé' áäøà"ù äåà ëôé ùäáéï øò"à, ãø÷ îùåí ãðùéí àéðï îçåééáåú ááøäî"æ, îùå"ä àéðï áëìì òøáåú, åä"ä áîöåú ùàéï àðùéí îçåééáéí àôéìå îöã ñéáä èëðéú, â"ë àéðí òøáéí áùáéì àéù àçø, åîùå"ä îñëéí òí ôñ÷ äôø"ç, ãîé ùùëç ìñôåø ñôä"ò - åîîéìà éù ñô÷ àí îçåééá áùàø äìéìåú ãàéðå éëåì ìáøê òöîå - ãéù ùàìä äàí éëåì ìäåöéà àçøéí éã"ç ááøëúí (åòé"æ éöà éãé áøëúå áîîð"ô), åôñ÷ äôø"ç ãàéðå éëåì ìáøê, ãëéåï ãàéðå îçåééá áñôä"ò, àéðå éëåì ìäåöéà àçøéí éã"ç, åìæä äñëéí äôî"â ùí, åëî÷åø ìæä äáéà ãáøé äøà"ù äð"ì òéé"ù.

åäðä áãòú àãä"æ ìëàåøä îôåøù ãìà ð÷è ëäðå"á áôé' ãáøé äøà"ù, ãäà áñ÷ö"æ ñ"å ëùîáéà ääìëä ãîé ùàëì ëæéú éëåì ìäåöéà îé ùàëì ëãé ùáéòä (ìãòä à'), ëåúá: "ùìà àîøå ëì îé ùàéðå îçåééá áãáø àéðå îåöéà àçøéí é"ç àìà áîé ùàéðå îöååä ëìì ëîå ðùéí áîöåú ùàéðï ðåäâú áäï ëå'", åäééðå ìëàåøä áøåø ãäà ãðùéí àéðí éëåìåú ìäåöéà àçøéí, æäå ø÷ áîöååú ùäí àéðí îçåéáåú áä, àáì ëùäï îçåééáåú éëåìåú ìäåöéà, åäééðå ùäï áëìì òøáåú.

åäðä áéñåã îçì' äð"ì áäáðú äøà"ù, ãäðå"á ð÷è áôùéèåú ãëååðú äøà"ù äåà ùàéï áëìì òøáåú ìðùéí. åëðøàä àãä"æ åâí øò"à ð÷èå ùëååðú äøà"ù äåà ø÷ ùàéï òøáåú ìáøäî"æ ëéåï ùàéðï çééáåú áä, àáì áùàø ãáøéí ùäéà îçåééáú áäï éù ìä ãéï òøáåú, ìëàåøä é"ì ùúìåé áäáðú òðéï äòøáåú.

ãäðä òøáåú é"ì áùðé àåôðéí, àå ùäåà òðéï ëììé, àå ùäåà òðéï ôøèé. åäééðå äàí äôé' äåà ãéù çéåá ëììé ìäáèéç ùëì éùøàì é÷ééîå äîöååú ùìäí, àå ùäôé' äåà ãæäå äîùê îäçéåá ôøèé ùìå, åäééðå ãëéåï ãîçåééá áîöåä æä, îåñéó òðéï äòøáåú ùöøéê ìäáèéç ùâí àçøéí é÷ééîå îöåä æå.

åðô"î àí ùééê òøáåú áîöåä ùàéðå îçåééá áä, ãàí äåà òðéï ëììé, àéðå ùééê ëìì ìçéåáå äôøèé, åà"ë àó ùàéðå îçåééá áä î"î éëåì ìäéåú òøá áùáéì àçøéí, àáì àí äåà òðéï ôøèé ùùééê ìäçéåá ùìå, ôùåè ãàí àéðå îçåééá áãáø àéðå ùééê ò"æ òðéï ãòøáåú.

åáæä ðçì÷å àãä"æ åøò"à òí äðå"á, ãäðå"á ð÷è áôùéèåú ãéñåã äãéï ãòøáåú äåà òðéï ëììé, åà"ë àéï î÷åí ìåîø ãáâìì ãàùä àéðä îçåééáú ááøäî"æ àéï ìä ãéï òøáåú ò"æ, ãîä òðéï òøáåú ìäîöååú ùéù ìä, åîùå"ä ð÷è áôùéèåú ãëååðú äøà"ù ãàéï òøáåú ìðùéí.

îùà"ë àãä"æ åëï øò"à ð÷èå áôùéèåú ãòøáåú äåà òðéï ôøèé, åîîéìà ëéåï ãðùéí àéðï îçåééáåú ááøäî"æ, îåáï áôùèåú ùàéï ìäí òøáåú ò"æ ìàðùéí.

(åö"á îä äé' ääå"à åäîñ÷ðà ùì äøà"ù, äééðå äàí ðúçãù æä âåôà ãòøáåú äåà òðéï ôøèé, àå ùäé' äå"à ãàó ãàéï òøáåú î"î îåöéà, ãìëàåøä ôùåè ãäà ãéöà îåöéà äåà îãéï òøáåú).

åäðä áñôø ì÷åèé áéàåøéí ç"á (÷àøó) ò' ôâ îáéà áéàåø îäøáé áàâä"ú ô"á áäà ãîáéà àãä"æ äà ã"øàá"ò ùäéä îúéø ùúäà ôøä éåöàä áøöåòä ùáéï ÷øðé' áùáú åçë' àåñøéí, åô"à éöàä ôøúå ùì ùëðúå åìà îéçä áä åäåùçøå ùéðéå îôðé äöåîåú òì ùìà ÷ééí ãáøé çáéøéå".

åò"æ ùåàì äøáé îäå äãéå÷ ùäöåîåú äé' "òì ùìà ÷ééí ãáøé çáéøéå" åìà áôùèåú îùåí ùìà îéçä.

åò"æ îáéà ùí äç÷éøä äéãåòä áðåâò ëîä òðéðéí çöé ùéòåø, åìôðé òåø, äàí æä òðéï ëììé àå àí æä òðéï ôøèé.

åîîùéê "áðåâò äåëç úåëéç àú òîéúê àéæ îùîò àæ ãàñ àéæ ðéè ÷ééï òðéï áôðé òöîå ðàø àæ áëì òðéï åòðéï âééè àøééï àéï àéñåø ôøèé ãòø öéååé äåëç úåëéç ëå'".

åæäå ääñáø îä ùàãä"æ ëåúá "òì ùìà ÷ééí ãáøé çáéøéå" åìà òì ùìà îéçä, ãäëååðä áäôø÷ ìäãâéù ùàôéìå òì àéñåø ÷ì äéå öîéí, åà"ë àí äúòðéúéí äé' îùåí ùìà îéçä ìà äé' æä ð÷' ãáø ÷ì ãäà äåé òðéï ùì ùáú - ãäîåîø ìùáú äåé ëîåîø ìëä"ú, åîùå"ä äãâéù ãäöåîåú äé' îùåí ùìà ÷ééí ãáøé çáéøéå.

åäðä ìëàåøä äåëç úåëéç ùééê ìòðéï äòøáåú, åà"ë ìëàåøä îáåàø áäùéçä áôùéèåú, ãòðéï äòøáåú äåà òðéï ôøèé, åæä ìëàåøä îúàéí òí ôé' àãä"æ áäøà"ù äð"ì ãäà ãðùéí àéðï áëìì òøáåú äåà áîöååú äùééëåú ìäï ëð"ì.

åäðä ðåñó òì äîç' áéï äðå"á åäâøò"à äð"ì àí ðùéí áëìì òøáåú, ðçì÷å â"ë ìëàåøä, àí àðùéí çééáéí áòøáåú òì îöååú ùôèåøéí òìé', ãáôùèåú ìôé äðå"á ùäáéàåø áäøà"ù äåà ùðùéí àéðï áëìì òøáåú, à"ë éåöà ãàí äé' áëìì òøáåú - äéå òøáåú ìáøäî"æ, àó ùàéðï îçåééáåú ááäî"æ. îùà"ë ìàãä"æ àéï äáãì áéï àðùéí ìðùéí, àìà ëì ùàéï îçåéá áãáø àéðå òøá òìéä (åëîå áòåáãà ãäôø"ç äð"ì ãùëç ìñôåø ñôä"ò).

åäðä éùðå â"ë îç' áãéï ìôðé òåø, àí òåáø ìôðé òåø òì òáéøä ùàéðå îçåééá áä.

ãáúé àîåðú ùîåàì (ñåã) ñ"ì ãàéï ìôð"ò ùééê, àìà áîöåä ùäåà îçåééá áä, äåáà áô"ú éå"ã ññ"á. åøò"à áôñçéí ð÷è áôùèåú ãìôð"ò òåáø àôéìå áîöåä ùàéðå îçåééá áä.

åäééðå ãàó ãøò"à ð÷è áôùéèåú áãéï òøáåú ãø÷ îé ùîçåééá áãáø àæé ùééëé ìãéï òøáåú, î"î áìôðé òåø ð÷è áôùéèåú ãàó ãàéðå îçåééá áãáø â"ë ùééê ò"æ ìôðé òåø. åæäå ëîå ùîáåàø áùéçä äð"ì, ãàó ãáìôðé òåø éù ùàìä àí æäå ãéï ëììé àå ôøèé, î"î áãéï äåëç úåëéç ôùåè ùæäå ãéï ôøèé. äééðå ùàéï ùðé äòðéðéí ùééëéí æì"æ. åòã"æ áùéèú øò"à øåàéí ùàó ùñ"ì ùãéï òøáåú äåà ãéï ôøèé, î"î ìôð"ò äåé ãéï ëììé åîùå"ä ùééê àôéìå áãáø ùàéðå îçåééá áä.

[åòé' øò"à ùáú â,à ãîáåàø ùí, ãáöéåø ãôùè áòä"á àú éãå åðúï ìúåê éãå ùì òðé ãäòðé ôèåø, ãáâî' ùí îáåàø ãæäå ôèåø åîåúø, åò"æ ùåàì äúåñ' ãäà òåáø òì ìôð"ò åîúøõ áø"ï ùí ãîöã ùáú òë"ô ôèåø åîåúø, àó ãîöã ìôð"ò àñåø. åîáàø äøò"à ãäðô"î îæä ãôèåø åîåúø ìâáé ùáú äåà, ãàéðå ð÷' îåîø ìùáú, åîáåàø áøò"à â"ë ãàéï ìôð"ò àéñåø ôøèé. åæäå ìùéèúå áôñçéí äð"ì ãìôð"ò ùééê àôéìå áãáø ùàéðå îçåééá áå].

à] áàéñåø àîéøä ìòëå"í áùáú éù ëîä èòîéí (øàä áùå"ò àãä"æ ñé' øîâ ñòé' à åáñé' ùå ñòé' ä).

à) ùìà úäà ùáú ÷ìä áòéðéå åéáàå ìòùåú áòöîï á) ãëùäðëøé òåùä áùáú äåà òåùä áùìéçåú äéùøà', åàò"ô ùàéï àåîøéí ùìåçå ùì àãí ëîåúå îï äúåøä àìà áéùøà'... î"î îã"ñ éù ùìéçåú ìðëøé ìçåîøà. â) îùåí îîöà çôöê åãáø ãáø ùàñåø ìãáø áùáú ãáøéí ùàñåø ìéùøà' ìòùåúí áùáú.

åäðä ìèòí ãäòëå"í äåé ùìåçå ùì éùøà' àñåø ìåîø ìòëå"í àôé' áò"ù ìòùåú îìàëä áùáú ãàò"ô ãäàîéøä äéà áò"ù åàéï ëàï äàéñåø ãåãáø ãáø ùäøé áò"ù îåúø ìãáø îîìàëåú, î"î äîìàëä ùðòùéú áùáú äåé áùìéçåú äéùøà' åàñåø.

åìèòí ãàñåø îùåí åãáø ãáø àñåø ìåîø ìðëøé áùáú ìòùåú îìàëä àçø äùáú, ãàò"ô ùîòùä äîìàëä ðòùä áæîï äîåúø, î"î òöí äàîéøä àñåø îùåí åãáø ãáø.

åäðä ëùàåîø ìðëøé áùáú ìòùåú îìàëä áùáú éù ëàï á' äàéñåøéí òöí äàîéøä ùàñåø îùåí åãáø ãáø åâí äîìàëä ðòùéú áùìéçåú äéùøàì.

åøàä áùéçú çâ äùáåòåú úùë"ã ùîáàø áàøåëä äèòí ùäáéà àãä"æ ëì äâ' èòîéí áùå"ò.

åäðä ìèòí äá' ãäåé áùìéçåúå ùì éùøàì àñåø àîéøä ìòëå"í âí áùàø àéñåøé úåøä, îùà"ë îùåí åãáø ãáø ùééê ø÷ áùáú åøàä áùå"ò àãä"æ ñé' øîâ ñòé' à ùëúá äèòí îùåí ãäåé ùìåçå ùì éùøà' ãéù ùìéçåú ìòëå"í ìçåîøà, åàç"ë ëúá åëï áùàø ëì àéñåøéï ùáúåøä ëîáåàø áùéçä äð"ì. (åøàä áñôø ìàåø ääìëä [ìø"é æåéï ò"ä] òøê ùáú.)

á] åäðä äøò÷"à òéøåáéï ñç,à ä÷ùä òì ùéèú äø"ï ãñáø áéöä éæ,à øéáåé áùéòåøéí àñåø îä"ú, ãîãåò àîø øáà äúí ãðéçåí (îéí) àâá àéîé' ìöåøê äîéìä ùì äúéðå÷, åìà éáùì äîéí ø÷ ìöåøõ äúéðå÷.

ãäøé âí áðéçåí àâá àéîé' äúéøå àîéøä ìòëå"í áàéñåø ãàåøééúà äøéáåé áùéòåøéí (äîéí ùîåñéó áùáéì áúéðå÷) ìöåøê îöåä ùì îéìä, åà"ë îãåò ìà ðúéø àîéøä ìòëå"í ùéáùì ø÷ ìöåøê äúéðå÷.

(ãáùìîà àí øéáåé ùéòåøéí äåé ãøáðï ëãòú äøùá"à ùí à"ë éù ìåîø ãø÷ ùáåú ãùáåú äúéøå ìöåøê îöåä åìà àéñåø îä"ú).

â] åá÷åáõ ùéòåøéí áéöä éæ,à ëúá ìúøõ ãàò"ô ãìöåøê îöåä äúéøå àîéøä ìòëå"í,

î"î ëì îä ãàôùø ìîòè áçåîøú äàéñåø ùì àîéøä ìòëå"í öøéê ìîòè.

åìëï àí îáùì îéí ø÷ áùáéì äúéðå÷ éù ëàï ùðé àéñåøéí ãàîéøä ìòëå"í à) åãáø ãáø á) ùäáéùåì ðòùä áùìéçåúå ùì ùéøà'.

îùà"ë àí ðéçåí àâá àéîé', àò"ô ãøéáåé áùéòåøéí ùðúáùì ðòùä áùìéçåúå ùì éùøà', î"î ìà ðéúåñó ùåí àéñåø åãáø ãáø îçîú äîéí ùäåñéó ìúéðå÷ ùäøé öøéê äàîéøä (ìäòîéã ä÷ãéøä òí îéí) ìöåøê äàí. åäøéáåé áùéòåøéí ùéù á÷ãéøä àéðå îåñéó ùåí ãéáåø áîìàëä åìëï ëì îä ãàôùø ìîòè áäàéñåø öøéê ìîòè (ãîàëìéï àåúå ä÷ì).

ã] åäðä éñåã äð"ì îáåàø áùå"ò àãä"æ äì' ùáú áñé' øðá á÷å"à ñ÷"ä áà"ã "ùäøé àó îäø"í äîçîéø ì÷ðåú äçìá îúéø àôé' ìåîø ìëúçéìä ëîáåàø áäãéà áîøãëé ñ"ñ ëã ò"ù àìà îùåí ùàîéøä æå ãçåé' äéà åìà äåúøä ùöòø áò"ç ãåçä ùáåú ãøáðï äìëê ëì îàé ãàôùø òáãéðï ãäééðå ùé÷ðä äçìá ëãé ùéäé' èåøç áùáéì òöîå ùàó ùäåúøä àôé' äàîéøä î"î ëéåï ùàôùø ùéòùä áùáéì òöîå ìîä éòùä áùáéì éùøà' éòùä áùáéì òöîå ëãé ìä÷ì àéñåø äàîéøä ùðòùä ëà"ì òùä îìàëúê, ëî"ù áäâî"ø ñô"ã ìòðéï ì÷öåõ ìâåé áùáú ìãáø îöåä ùéòùä áå áéåí ãùøé ìãòúå åáìà ÷öéöä àñåø ã÷òáéã àãòúà ãéùøà' ò"ù....

åäèòí áæä ãëùòåùä ìãòú äéùøà' äåé ëùìåçå îùà"ë ìãòúå ùàéðå àñåø ø÷ îùåí åãáø ãáø (øàä áñé' øñ"â ÷å"à ä).

åîáåàø îãáøéå ãáàéñåø àîéøä ìòëå"í ìãáø îöåä åöòø áò"ç öøéê ìîòè áàéëåú äàéñåø ëîä ãàôùø.

ä] åäðä àò"ô ùîáåàø áñé' ùå ñòé' ä ãìöåøê îöåä àéï ëï àéñåø åãáø ãáø ãëúéá îîöà çôöê åãáø ãáø çôöê àñåø çôöé ùîéí îåúøéí,

åìëï îåúø ìåîø áùáú ìðëøé ìòùåú îìàëä àçø äùáú ìöåøê îöåä ãàéï ëàï àéñåø åãáø ãáø.

àéï äôéøåù ùáòöí àéï àéñåø åãáø ãáø ìöåøê îöåä, ùäøé áàãä"æ ñé' ùæ ñòé' à' îáåàø ãìà äúéøå àîéøä ìòëå"í ìöåøê îöåä àìà äéëà ùéù öåøê áãéáåøå. (åìäòéø îàìé' øáä ùí).

åîáåàø ãáòöí éù àéñåø åãáø ãáø âí äéëà ùîãáø ìöåøê îöåä àìà ùðãçä îùåí äöåøê îöåä. åìëï äéëà ùàéï öåøê áãéáåøå àñåø ìãáø îîìàëú ùáú àôé' àí îãáø áçôöé ùîéí.

åòô"æ ùôéø ëúá àãä"æ åëï á÷åá"ù ùäéëà ùðãçä àéñåø àîéøä ìòëå"í ìöåøê îöåä öøéê ìä÷ì áàéñåøå ëð"ì.

å] åìäòéø ùáäúååòãéåú ë"÷ àãîå"ø ðùéà ãåøðå äé' îúáèà ëùäé' îñôø ñéôåø áúåøä îæëéø ãáøéí ùáùáú òöîå àñåø ìòùåúå ëâåï äåà ðñò åëéå"á äé' àåîø "ðéè àéï ùáú âéøòãè".

åùîòúé äáéàåø ìáéèåé äð"ì ùàò"ô ãîåúø ìãáø âí îðñéòä åëéå"á áùáéì çôöé ùîéí åñéôåø áúåøä.

î"î àéï äôéøåù ùáòöí îåúø ìãáø àìà ùðãçä áùáéì äçôöé ùîéí åìëï äúáèà "ðéè àéï ùáú âéøòãè".

áùå"ò éå"ã ñé' ÷é áù"ê ñ"÷ ðá îáéà úéøåõ îåäø"ø îøãëé àùëðæé ùúòøåáú äá' îåúøú áäðàä åúòøåáåú äâ' îåúøú àó áàëéìä. åäðä ìëàåøä äèòí ìçéìå÷ äæä äåà ùîçîéøéí áàëéìä éåúø îáäðàä, åìëê öøéê òåã úòøåáåú ìäúéøä áàëéìä. åòôé"æ î÷ùä áùôúé ãòú ëàï ãà"ë îä øàéä îîé ùîúéø áäðàä ùñåáø ùâí àéñåøé àëéìä îúáèìéï áúòøåáåú, ùîà ø÷ áäðàä äúéøå îèòí äð"ì.

åàåìé éù ìáàø áäñáø äçéìå÷ ùáéï äðàä åàëéìä, åîãåò äúéøå áàëéìä ø÷ áúòøåáåú àçú ðåñôú.

ãäðä ìäîçáø ëàï úòøåáú äâ' îåúøú åúòøåáú äùðéä àñåøä, åäøî"à ëàï ëåúá ùáñô÷ àéñåø îåúø áúòøåáú äùðéä. åääñáø ìëàåøä ëé áðîöà åãàé àéñåø áúòøåáú äøé ëì àçã îäí ðçùá ëàéñåø òöîå ùëéåï ùäåçæ÷ àéñåø áúòøåáú åàéðå áèì äøé ëì àçã ëâåôå ùì àéñåø. îùà"ë áñô÷ àéñåø äøé åãàé ùàéï äúòøåáú çîåøä îäàéñø áòöîå ùäåà ø÷ ñô÷, åò"ë áúòøåáú ðåñôú ä"æ ðòùä ñô÷ ñôé÷à åîåúø.

åòôé"æ éù ìáàø ùáàéñåøé äðàä ëéåï ùéù ãøê ìîëåø ìðëøé çåõ îãîé àéñåø ùáä, åáò"æ â"ë éëåì ìäùìéê ãîéä ìéí äîìç, åîîéìà ìäúéø ëì äðåúø, åìãòú äìáåù â"ë áùàø àéñåøé äðàä éù ú÷ðä ùì äåìëú ãîéí ìéí, åëî"ù áæä äù"ê áñéîï ÷é ñ÷"á. à"ë ãáàéñåøé äðàä ùðúòøáå áøåá äéúø åãàé àéï ùééê ìåîø ùðçùá àéñåø åëàéìå äëì àéñåø, ùäøé ëð"ì éù ú÷ðä ìéäðåú îäúòøåáåú, åà"ë ò"ë ðçùá ùäéúø åàéñåø îòåøáéí åìà ø÷ àéñåø ðîöà ùí, åìëï îñôé÷ úòøåáú ùðéä ëãé ùéçùá ìñô÷ ñôé÷à.

îùà"ë âáé àéñåøé àëéìä ëéåï ùðòùä ùí àéñåø òì ëì äúòøåáú åàéï ãøê ìäúéø àëéìúí, à"ë ðçùá ëì àçã ëåãàé àéñåø, åìëï áúòøåáú äùðéä ðçùá ñô÷ àçã åáúòøåáú äùìéùé ðçùá ìñô÷ ñôé÷à. åìôé"æ îéåùá úîéäú äùôúé ãòú äð"ì ùùåàì îð"ì ùîé ùñåáø ùîåòéì úòøåáåú ìäúéø äðàä éúéø â"ë áàëéìä ãùîà àéñåøé àëéìä çîåøéí éåúø ëð"ì. àáì ìáéàåø äð"ì îåáï ëé ëì äçåîøà áàëéìä äéà ø÷ ùöøéê òåã úòøåáåú ëãé ùéçùá ìñô÷ ñôé÷à ùëéåï ùëì àçã îúòøåáú äøàùåðä äåà àéñåø îåçìè ùàéï ìå äéúø ä"æ ðçùá ëåãàé àéñåø ëð"ì, àáì ìôé"æ åãàé ùéåúø áúòøåáú äâ' åø÷ îöã àçø éù î÷åí ìàñåø, îöã äùéèä ùàôéìå äøáä úòøåáåú àéï îåòéìéï ùëîå ùàéï ãáø çùåá îúáèì áøáåà, ëê àéï îúáèì áäøáä úòøåáåú îùåí ùðçùá ëàéìå äúòøá áéçã áëåìí.

åáàîú ùéèä æå ðàîøä áôéøåù âáé ëåñ ùì ò"æ ùäåà àéñåøé äðàä, åîîéìà éåöà ùäîçîéøéí îçîéøéí áæä áéï áàéñåøé äðàä åáéï áàéñåøé àëéìä, åäîúéøéí îëéåï ùò"é úòøåáú ðåñôú ðçùá ìñô÷ ðåñó åìà çùáéðï ëàéìå ðúòøáå ááú àçú ìà îöàðå áñáøúí ìçì÷ áéï àéñåøé àëéìä ìàéñåøé äðàä, åø÷ ùîåäø"ø îøãëé àùëðæé ñåáø îñáøà ùáàëéìä àôùø ùöøéê â' úòøåáåú àáì áäðàä àéï ùåí ñáøà ìäöøéê â' úòøåáåú, åëð"ì. åîîéìà îåáï ùäî"ã ùîúéø áàéñåøé äðàä áúòøåáåú åãàé éúéø âí áàéñåøé àëéìä åø÷ âáé îñôø äúòøåáåú éù ñáøà ìäåñéó òåã úòøåáåú áàéñåøé àëéìä, ëð"ì.

åäðä áùôúé ãòú ñ÷ð"á îùîò ùàí îçì÷éí áéï àéñåøé àëéìä ìàéñåøé äðàä äøé ùàí ðúòøá ùðé úòøåáåú éäéä îåúø áäðàä åàñåø áàëéìä. åìôé"æ äîåáà áâîøà æáçéí òã, ùáôéøåú çùåáéí àñåø úòøåáú äùðéä åîåúø ø÷ úòøåáú äùìéùéú äééðå ùàñåø áàëéìä, àáì áäðàä îåúø. åìôé"æ àí äéä ôéøåú òøìä ùðúòøáå ùðé ôòîéí éàñøå áàëéìä åéåúøå áäðàä.

àê ìáéàåø äð"ì àôùø ùãáø ùàñåø áàëéìä åáäðàä ëîå òøìä àéï ìçì÷ áéï àéñåø àëéìä åäðàä ëìåîø ùëéåï ùéù ò"æ ùí àéñåø âîåø áúòøåáú äøàùåðä ä"æ ëåãàé àéñåø åø÷ úòøåáú äâ' îåúø åø÷ áëìé ùì òáåãä æøä ùàéï ùééê áæä àëéìä ëìì àæ îúéøéï áùðé úòøåáåú.

åìôé æä éåîú÷ äìùåï áâîøà áæáçéí òã, ùâáé ôéøåú öøéê ùìù úòøåáåú ãå÷à, åáøù"é ùí îáàø ùäàéñåø àå òøìä àå úøåîä. åäøé òøìä àñåøä âí áäðàä åî"î ìà äåæëø ëìì ùéù öã äéúø àçø úòøåáú äùðéä âáé äðàä åàôùø ùäééðå ëð"ì ùëéåï ùôéøåú øàåééí ìàëéìä à"ë úòøåáú äøàùåðä ðçùáú ëàéñåø åãàé ëéåï ùàéï ãøê ëìì ìäúéøí áàëéìä ëð"ì åîîéìà ðçùáéí âí ëåãàé àéñåø âáé àéñåø äðàä [ùäåà îñúòó îàéñåø àëéìä] åìëï áúòøåáú äùðéä àñåø âí áäðàä, åø÷ áúòøåáú äùìéùéú îåúø âí áàëéìä åâí áäðàä. åìëï ñúîä äáøééúà ùúòåøáú äùðéä àñåøä, ãäééðå ùàñåøä ìâîøé âí áäðàä ëð"ì.

àáì ìùôúé ãòú äçåîøà áàëéìä äéà îöã ùðøàä ëâðàé ùéæãîï àëéìú àéñåø ìôéå, îùà"ë áäðàä ùàéï âðàé îåúø.

æ"ì àãä"æ áúçéìú ñãø ðè"é ìñòåãä, "âøñé' áâîøà äîæìæì áðè"é áà ìéãé òðéåú åôøù"é ùàéðå øåçõ åîùôùó éôä àìà îòè îéí ëâåï øáéòéú áöîöåí. àîø øá çñãà àðà îùàé îìà çôðàé îéà åéäáå ìé îìà çôðé èéáåúà, åò"ë àéï ìéèåì áøáéòéú îéí áöîöåí àìà éèéì áùôò" òë"ì.

åìëàå' ö"ò îä ùëôì òåä"ô "åò"ë àéï ìéèåì áøáéòéú îéí áöîöåí" äøé ìëàå' äáéà ëáø ëï îôøù"é.

åäðøàä ìåîø áæä, ãäðä îãáøé àãä"æ îáåàø ãäðåèì áøáéòéú îéí îöåîöí äåä áëìì îæìæì áðè"é, åáà ìéãé òðéåú, åë"ä âí áùå"ò øáéðå (ñé' ÷ðç, áòé' èå) "åàôé' äðåèì éãéå áøáéòéú îöåîöí îáéàå ìéãé òðéåú" òé"ù.

àåìí äîçáø áùå"ò çéì÷ï ìùðéí, ãúçéìä áñòé' è ëúá, öøéê ìéæäø áðè"é ùëì äîæìæì áðè"é çééá ðéãåé åáà ìéãé òðéåú åëå' åàç"ë áñòé' é' ëúá, àò"ô ùùéòåøí áøáéòéú éåñéó ìéèåì áùôò, äøé ãàéï äðåèì áøáéòéú îöåîöí áëìì àìå ùáàéí ìéãé òðéåú, åàé"æ çùéá îæìæì ëìì, (àìà ùî"î òãéó ìéèåì áùôò).

åæ"ì áâî' ùáú (ñá,á, åäåà î÷åø ìäð"ì), â' ãáøéí îáéàéï àú äàãí ìéãé òðéåú åëå' åîæìæì áðè"é àîø øáà ìà àîøï àìà ãìà îùà éãéä ëìì, àáì îùà åìà îùà, (-ôøù"é øáéòéú áöîöåí) ìéú ìï áä, åìàå îéìúà äéà ãàø"ç àðà îùàé îìà çôðé îéí åëå'.

åìëàå' äáéàåø äåà, ùøáà ñ"ì ãøáéòéú áöîöåí àéðå áëìì äîæìæì ("îùà åìà îùà ìéú ìï áä"), åò"æ ÷àîø äâî' ã"ìàå îéìúà äéà" åøáéòéú îöåîöí ùôéø äåä áëìì äîæìæì áðè"é åîáéà ìéãé òðéåú, åäåà ëîáåàø áãáøé àãä"æ ùäðåèì áøáéòéú îöåîöí äåä áëìì äîæìæì áðè"é, åîáéà ìéãé òðéåú, åãáøé äùå"ò ö"ò ùìà ëìì äðåèì áøáéòéú îöåîöí áëìì äîæìæì.

åàåà"ì, (ãñ"ì ìäùå"ò ááéàåø ãáøé äâî') ùøáà ñ"ì ãøáéòéú áöîöåí ìà äåä áëìì äîæìæì ëìì, åò"æ ÷àîø äâî' "åìàå îéìúà äéà" ãàëï àéðå áëìì äîæìæì, àáì î"î òãéó ìéèåì áùôò ëãàø"ç àðà îùàé îìà çôðé îéà åëå', äééðå ùìëúçéìä éèåì áùôò, äâí ùøáéòéú îöåîöí àéðå îáéà ìòðéåú.

åáàîú îùîò ëï îãáøé ø"ç (- ùîùí äåëçú äâî'), ùäøé ø"ç ø÷ àîø ùäåà ðåèì îìà çôðé îéà, åéäáå ìå îìà çôðé èéáåúà, äééðå ùèåá ìéèåì áùôò, àê òãééï àéðå îåëøç ëàï ùäðåèì áøáéòéú îöåîöí îáéà ìéãé òðéåú åäåä áëìì äîæìæì.

åé"ì ãæäå îä ùîàøéê øáéðå áúçéìú äñãåø, åàçøé äáéàå ãáøé ø"ç ë' òåä"ô "åò"ë àéï ìéèåì áøáéòéú îöåîöí", - äâí ùëáø äáéà ëï ìôð"æ îôøù"é – ãàëï îø"ç ðìîã ãàí àéðå ðåèì áùôò àìà áöîöåí îáéà ìòðéåú. ùäøé îäà ãø"ç ðåèì áùôò, åéäáå ìå èéáåúà, îåáï ãàí ðåèì áöîöåí àãøáà åéáà ìéãé òðéåú.

äì' áùå"ò (ñé' ùå ñé"à) "îåúø ì÷ðåú áéú áà"é îï äòëå"í áùáú. . .", åäééðå ùòöí îòùä ä÷ðéï òöîä îåúøú äéà. àáì äîâ"à ùí (ñ"÷ éè) ë' ùäî"õ áùí äøéá"ù åäøà"ù ãàñåø ì÷ðåú àà"ë ÷ðä îò"ù (ãàæ îåúø ìå ìåîø ìòëå"í ìëúåá). åëï ë' àãä"æ "äìå÷ç áéú àå ùãä îï äðëøé îåúø ìå ìåîø ìðëøé ìëúåá ìå ùèø îëéøä áùáú. . ." ãðøàä ëäîâ"à ãääéúø äåà ø÷ ìåîø ìå ìëúåá åìà òöí ä÷ðéä.

ëîä ù÷å"è áãáøé äéøå' î"÷ ô"á ä"ã ùîåúø ì÷ðåú áùáú. åéù ùìåîãéí ùäëååðä ùí ùîøàä ìäâåé àéôä äí äîòåú àáì àéï ìéúï ìå äîòåú ãäåà î÷ç âîåø áîòùä åèìèåì åæä ìà äúéøå (äàìéäå øáä). åéù îé ùàåîø ùäëååðä áéøåùìîé äåà ùòùå ä÷ðéï ìôðé äùáú åâí òöí ä÷ðéï àñåø ìòùåú áùáú.

åøàä âí áùå"ú úåøú çñã àå"ç ñé' ëæ ùîáéà ãéï æä åäôåñ÷éí ùàñåø ìòùåú ÷ðéï áùáú âí ìòðéï éùåá à"éÊùòìéä äúéøå éåúø îáùàø îöåú.

åéù ìäáéï äèòí ùäçîéøå éåúø áùáåú ãîå"î îáùàø ùáåúéí.

éù äìåîãéí çéìå÷ áéï ùáåú ãòùéä (÷ðéï) áéï ùáåú ãàéï áå îòùä (àîéøä ìòëå"í) ò"ã çéìå÷ äâî' áòéøåáéï ñç.

åæä îúàéí ìäàìéäå øáä äîúéø ùáåú ã÷ðéï ëùàéï òåùä îòùä àìà îøàä ìäâåé äîòåú. àáì ìôé àìå ùàéï îçì÷éí áæä (åîùîò ùëï äåà ãòú àãä"æ ùë' ääéúø ø÷ ìëúåá ùèø îëéøä (ìøàéä) àáì ìà ìòöí äì÷éçä åä÷ðéï,) öøéê áéàåø îä ùîçîéøéí áæä.

åðøàä ìåîø ùäåà îáåàø áãáøé àãä"æ áñé' øñà, ãîáàø äà ãàéï ìòùåú òéøåáé úçåîéï ááéä"ù îùåí ùäåà ÷ðéï (÷åðä ùáéúä) åàéï òåùéï ÷ðéï âí ááéä"ù. åàò"ô ùäúéøå ëîä ùáåúéí ááéä"ù ìöåøê îöåä åäôñã îøåáä ìà äúéøå òéøåá úçåîéï ìôé "(ùùáåú æä ì÷ðåú ÷ðéï äåà çîåø îùàø ëì äùáåúéí) (ùàéñåøå îôåøù áãáøé ÷áìä áðçîéä ñéîï éâ)". åìëï ìà äúéøå ùáåú æä âí áðåâò ìéùåá à"é (àò"ô ùäúéøå ùí áîéåçã àîéøä ìòëå"í ìîìàëä ãàåøééúà, ìà äúéøå ìòùåú ÷ðéï).

áôéøù"é ôøùú áà ã"ä åâí öãä ìà òùå ìäí (éñ,ìè): ìãøê, îâéã ùáçï ùì éùøàì ùìà àîøå äàéê ðöà ìîãáø áìà öãä àìà äàîéðå åäìëå äåà ùîôåøù á÷áìä æëøúé ìê çñã ðòåøéê àäáú ëìåìåúéê ìëúê àçøé áîãáø áàøõ ìà æøåòä îä ùëø îôåøù àçøéå ÷åãù éùøàì ìä' åâå', òë"ì.

à) åäðä éù òåã ôéøù"é ÷øåá ìôéøù"é æä, åäåà áôøùú äàæéðå (ìá,é), åæ"ì ùí áã"ä åáúäå éìì éùîï: àøõ öé' åùîîä î÷åí éììú úðéðéí åáðåú éòðä àó ùí ðîùëå àçø äàîåðä åìà àîøå îùä äéàê ðöà ìîãáøåú î÷åí öé' åùîîä ëòðéï ùðàîø ìëúê àçøé áîãáø, òë"ì.

åöøéê ìäáéï ìîä àåîø øù"é ùîôåøù á÷áìä, åäìà îôåøù âí áúåøä. åâí äåà ãáø áìúé øâéì áôéøù"é ìöééï øàé' ìôéøåùå áàåôï ëæä.

åâí öøéê ìäáéï ëîä ùéðåéí áéï ùðé ôéøåùé øù"é àìå:

áôøùú áà àåîø: "äåà ùîôåøù á÷áìä", îùà"ë áôøùú äàæéðå àåîø: "ëòðéï ùðàîø", åàéðå àåîø äéëï ðàîø ëîå áôøùú áà.

áôøùú áà îáéà øù"é âí ñéåí äëúåá "áàøõ ìà æøåòä", îùà"ë áôøùú äàæéðå.

áôøùú áà îñééí øù"é "îä ùëø îôøù àçøéå åëå'", îùà"ë áôøùú äàæéðå.

åðåñó ìæä àéðé îáéï îä ðåâò ìôùåèå ùì î÷øà ìôøù îä äé' ùëøí ùì áðé éùøàì.

åàåìé äé' àôùø ìåîø ùîä ùîôøù øù"é áôøùú äàæéðå äåà òðéï àçø îæä ùîôøù áôøùú áà. áôøùú áà îôøù øù"é áðåâò ìîñéøú ðôù ùì áð"é ùéöàå áìà öéãä.

îùà"ë áôøùú äàæéðå ìà ðæëø äòðéï ùì öéãä ëìì, ø÷ ùí îæëéø øù"é îñéøú ðôùí ùì áð"é ùéöàå "ìàøõ öé' åùîîä, î÷åí éììú úðéðéí åáðåú éòðä".

åàåìé áæä ðåëì ìúøõ ëì äãéå÷éí ãìòéì.

îä ùøù"é àåîø áôøùú áà ùäåà îôåøù á÷áìä áæä áà ìùìåì äôñå÷ ùáôøùú äàæéðå, ùëð"ì äôñå÷ áäàæéðå àéðå îãáø áðåâò ìöéãä. åìëï áëãé ìäãâéù æä àéðå àåîø (ñúí) ëîå ùðàîø, ëîå ùøâéì áëîä î÷åîåú.

åáæä îåáï â"ë ìîä ìà àîø øù"é áôøùú äàæéðå "ùîôåøù" ø÷ "ëòðéï". ëé áàîú òðéï îñéøú ðôù æä ùéöàå áð"é ìàøõ öé' åùîîä àéðå îôåøù á÷áìä, åìëï àîø øù"é ùí (ø÷) "ëòðéï".

åòééï áôéøù"é (éøîé' á,á) ã"ä æëøúé ìê: ...åîä äåà çñã ðòåøéê ìëúê àçøé ùìåçé îùä åàäøï îàøõ ðåùáú éöàúí åàéï öéãä ìãøê ëé äàîðúí áé, òë"ì. åøù"é àéðå îæëéø ùí ùéöàå ìàøõ öé' åùîîä.

åàåìé àôùø ìúøõ áëì äð"ì ìîä ãå÷à áôøùú áà îñééí øù"é "îä ùëø îôåøù àçøéå ÷åãù éùøàì ìä' åâå'" ùáúéáú "åâå'" îøîæ øù"é ìäîùê äëúåá ùí "øàùéú úáåàúä".

ãäééðå ùäùëø äé' îãä ëðâã îãä, ëîå ùáð"é äéå ìäí îñéøú ðôù áðåâò ìúáåàúí (îæåðåúí) ëï äé' ùëøí ùð÷øàï øàùéú úáåàúä.

áîìéí àçøéí, ëååðú øù"é áæä ùàåîø "îä ùëø åëå'" (äåà ìà ìäåãéò ìðå ëàï ùëøí ùì áð"é), àìà ìäáéà øàé' âí îæä ùôñå÷ æä îãáø áòé÷ø áðåâò ìîñéøú ðôùí ùì áð"é ùéöàå ìàøõ îãáø áìà öéãä, åäùëø äé' îãä ëðâã îãä.

á) òééï áôéøù"é áôøùú áùìç (èæ,à) ã"ä áçîùä òùø éåí, åæ"ì: ðúôøù äéåí ùì çðé' æå ìôé ùáå áéåí ëìúä äçøøä ùäåöéàå îîöøéí åäåöøëå ìîï ìîãðå ùàëìå îùéøé äáö÷ àå îùéøé äîöä ùùéí åàçú ñòåãåú åëå', òë"ì. äøé ìà äìëå îîöøéí áìà öéãä ëìì. åðåñó ìæä äé' ìäí äøáä áäîåú.

ðç è, ë

"åéçì ðç àéù äàãîä åéèò ëøí". åôøù"é "åéçì – òùä òöîå çåìéï ùäé' ìå ìòñå÷ úçéìä áðèéòä àçøú.

åàó ãéëåìéí ìåîø ùëï äé' ìôé äàîú – àáì æä äé' ìôçåú ä' ùðéí ìàçø äîáåì, ãëðòï øàä åäâéã ìàáéå (è, ëá åáøù"é) åäåà äé' áï ã' ìçí. à"ë, äé' á' ùðéí ìôçåú òã ùðåìã ëðòï åëîä ùðéí òã ùéëåì ìéìê åìäâéã ìàáéå, åà"ë îðìï ãìà òñ÷ áðèéòä àçøú? (ò"ô øù"é ìòéì (æ, á) ùðç ìîã úåøä, éù ìãçå÷ ã÷ééí â' ùðåú òøìä åðèò øáòé[1], à"ë äé' öøéê ìäîúéï ã' ùðéí ìàëåì îàëìé àéìï åãå"÷).

ðç è, ëæ

"åéäé ëðòï òáã" åôøù"é "àó îùéâìå áðé ùí éîëøå ìäí òáãéí îáðé ëðòï".

äðä ìòéì ôñå÷ ëä ëúåá òáã òáãéí éäé' ìàçéå. åáôñå÷ ëå ëúåá "áøåê ä' àì÷é ùí åéäé ëðòï òáã ìîå", îùîò ãáôñå÷ ëæ ãëúéá "éôú àì÷éí ìéôú âå' åéäé ëðòï òáã ìîå" äåìê òì éôú. åáùôúé çëîéí ëúá ãëéåï ãìà ëúéá "éôú àì÷éí ìéôú åéäé ëðòï òáã ìîå" àìà äôñé÷ áùí – à"ë çåæø òåä"ô ìùí.

àáì áàîú øù"é òöîå ëúá áôñå÷ ëå òì úéáú "åéäé" – "ìäí ëðòï òáã ìîå" – ãëðòï àëï òáã ìéôú.

ðç éà, á

"áðñòí î÷ãí" åôøù"é "ùäéå éåùáéí ùí ëãëúéá ìîòìä åéäé îåùáí åâå' äø ä÷ãí åðñòå îùí ìúåø ìäí î÷åí ìäçæé÷ àú ëåìí åìà îöàå àìà ùðòø" ò"ë.

åéì"ò[2], ãäôñå÷ "åéäé îåùáí", ò"ô ôùåèå ÷àé ø÷ àáðé ùí, åàéìå âáåìåú áðé çí (ëðòðé) ðúôøùå ìòéì (é, ë) "áàëä ñãåîä âå'". åëúéá "áàøöåúí áâåéäí".

åàéï ìåîø ã÷ùä ìé' ìøù"é ìîä ìà ðúôøùå àéôä éùáå áðé ðç åìëï äôñå÷ ("åéäé îåùáí") ùäåà áñåó (é, ì) ôéøù ã÷àé àëì áðé ðç – ãà"ë (à) äå"ì ìôøù æä òì äôñå÷ "åéäé îåùáí" ãæä ÷àé àëì áðé ðç åìà ìäîúéï òã "áðñòí î÷ãí" (åàåìé îùåí ùæä îåáï îòöîå?).

(á) åòé÷ø – ÷ùä ìôøù ã÷àé àëåìí, ãìàçø ôñå÷ "åéäé îåùáí" ëúéá "àìä áðé ùí âå' áàøöåúí ìâåéäí", åàéìå ìôé øù"é äð"ì æä ÷àé àëì áðé ðç. à"ë, "åéäé îåùáí" äå"ì ìéëúá ìàçø "àìä áðé ùí".

åáìà ôøù"é æä, áôùèåú äééðå ìåîãéí ãáðé çí ìáãí éùáå áùðòø ëãëúéá áðîøåã (ìòéì é, é) "åúäé øàùéú îîìëúå ááì âå' áàøõ ùðòø"[3], åáðé ùí äìëå îäø ä÷ãí ìùðòø, å"îàøõ ääéà éöà àùåø".

àáì, áàîú éù ÷åùéà áàéæä àåôï ùðìîã: ìùéèúðå (ùø÷ áðé ùí äéå áäø ä÷ãí, åø÷ áðé çí äéå áùðòø (åàåìé áðé éôú áäàééí ä÷øåáéí ìäí), åâí ìùéèú øù"é (ùëì áðé ðç ðúééùáå àöì äø ä÷ãí), åäéà, ãìëàåøä äôñå÷ ùìàç"æ "åéàîøå àéù àì àçéå" äåà äîùê ì"áðñòí î÷ãí" (ùðñòå (î÷ãí), îöàå (á÷òä) åàîøå (àéù àì àçéå));

à"ë, àí "áðñòí î÷ãí" îåñá ø÷ àáðé ùí – (ìëàåøä) ëö"ì á"åéàîøå àéù àì àçéå", ùø÷ áðé ùí äéå áòöú ääôìâä. åàí "áðñòí î÷ãí" îåñá àëì áðé ðç – âí "åéàîøå àéù àì àçéå" ÷àé àëì áðé ðç, ùëåìí äéå áäòöä.

åö"ò.

ðç éà, â

"åéàîøå àéù àì àçéå" åôøù"é "àåîä ìàåîä îöøéí ìëåù åëåù ìôåè åôåè ìëðòï".

åéù áæä â' ÷åùéåú:

à) îðìï ããå÷à áðé çí äéå á(òöú) ääôìâä (ò"ã ñåó äòøä ùìôð"æ) – åáôøè (à) áã"ä ùìôð"æ ëúá ãëì áðé ðç äéå éåùáéí áéçã (åîôðé æä îäàøõ ääéà éöà àùåø (ìòéì é, éà) – îæøò ùí (é, ëá)) (á) îääôìâä ðùúìùì äò' àåîåú ììùåðåúí åâí ùí áëìì (ëå àåîåú) (åàùåø ùéöà – é"ì ãáðéå äéå äàåîä)

á) îðìï ãìà äé' ëñãø – ëåù ìîöøéí åîöøéí ìôåè åëå'?

â) åòé÷ø – áôùèåú ëåù äé' äîúçéì, ãøù"é òöîå ôéøù ìòéì (é, ç) "(äåà äçì) ìäéåú âáåø – ìäîøéã ëì äòåìí òì ä÷ãåù áøåê äåà áòöú ãåø ääôìâä", à"ë ðîøåã áï ëåù äé' äîúçéì åìà îöøéí.

åéùìç ìã, ç

"åéãáø çîåø àúí âå' çù÷ä ðôùå ááúëí" – åö"ò, ããéðä äé' àçåúí?

å÷öú é"ì ãòì ùí éò÷á ÷øàä áúí.

åéùìç ìã, è

"áðúéëí úúðå ìðå åàú áðúéðå ú÷çå ìëí" – ìëàåøä àéôëà äåì"ì – "áðúéðå ú÷çå ìëí åàú áðúéëí úúðå ìðå"; ãæä ùäåëéç øù"é "àúä îåöà áúðàé ùàîø çîåø ìéò÷á åáúùåáú áðé éò÷á ìçîåø ùúìå äçùéáåú ááðé éò÷á ìé÷ç áðåú ùëí àú àùø éáçøå ìäí åáðåúéäí éúðå ìäí ìôé ãòúí ëå'" – ãéå÷å äåà îæä ùáðé éò÷á éúðå îä ùøåöéí åé÷çå îä ùøåöéí. àáì àéê äéå éëåìéí ì÷ééí "áðúéëí úúðå ìðå" ìôðé "áðåúéðå ú÷çå ìëí" – ãòãééï ìà ðùàå åîðéï ìäí áðåú? åàôéìå àí ðàîø ã÷àé òì äúàåîåú (åøàä ôñå÷ ç' ùä÷ùéðå ìîä ÷øàå ãéðä "áúëí" ëùãáø àì äùáèéí) – òãééï ìà äùîéòðå øù"é (òã ìä, éæ), åâí æä ø÷ ìî"ã àçã.

åàé"ì ã÷àé òì ääúçìä òí ãéðä – ãæä ìà äé' îäúðàé. ãáôñå÷ ç àîø "ùëí áðé çù÷ä ðôùå ááúëí úðå ðà àåúä ìå ìàùä", åáôñå÷ è äîùéê "åäúçúðå àåúðå áðúéëí úúðå ìðå åàú áðúéðå ú÷çå ìëí".

åéù ìééùá ãáàîú ÷àé àãéðä åçæø òì ãáøéå.

áâìéåï úùñç ëúá äøä"ç àìé' îèåñåá ùé' îàîø îöåééï òì øùéîåú ë"÷ äö"ö ùðîöàéí áàåä"ú, àáì òì ëîä áéèåééí ùëúá éù ìäòéø åìäåñéó ëîä ôøèéí, ìãåâîà äåà ëúá ëåúøú áùí: "îãøùéí ùìà äáéà äö"ö", åùåàì: "ìëàåøä éù ìä÷ùåú èåáà: òì ôñå÷ æä éù òåã ëîä îã"ø ùìà äåáàå ëàï" – åäëååðä ìîä ìà äáéà òåã îãøùéí òì ôñå÷ æä.

åëúá òåã ëåúøú: "öéåðéí òì ôé äáéú àäøï", åëúá ùäö"ö îöèè ø÷ àú úçéìú îãøù äð"ì, åàéðå îòúé÷ éåúø ø÷ îøîæí áúéáú ëå'.

úçú ëåúøú "çìå÷ú äñòéôéí" ëúá "ëàîåø øùéîä æå ø÷ áàä ìäùìéí àú öéåðé äáéú àäøï (áúåñ' àéæä äâäåú), åòì ëï ìà çù äö"ö ìöééï àåúéåú âí òì ÷èòéí ÷öøéí áéåúø åëéå"á".

äððé òåîã åîúôìà äàí ëì ëååðú äö"ö äéúä ìäòúé÷ äîãøùéí åäæäø ùîöééï ááéú àäøï, àí æàú äéúä ëååðúå, àæ éù î÷åí ìä÷åùéåú åääñáøéí ùì äøá àìé' îèåñåá, àìà ùéù ìäåñéó òåã ÷åùéà ìîä äòúé÷ äìùåï, äéä ìå ø÷ ìöééï "òééï" åëå', åìîä äòúé÷ ëîä åëîä ôòîéí ìùåðåú îâîøà åîãøùéí åëå' áìé ìäåñéó àó úé' àçú, ëðøàä îäøáä øùéîåú ùðãôñå áàåä"ú.

àê ùâä áøåàä, - îä òðéï ä"òééï" ùëúá ë"÷ àãîå"ø äö"ö òì úåøú ë"÷ àãîå"ø äæ÷ï. äàí ãáøé øáéðå äæ÷ï öøéëéí çéæå÷.

àìà ëùîòééðéí áëúáé åîàîøé äö"ö, øåàéí ùäéä ìå ëîä ú÷åôåú áòðéðé ìéîåã úåøú àãä"æ.

äú÷åôä äà' ìéîåã äðçåú ë"÷ àãä"à, áî÷åí àçã, ëéåï ùãáøé úåøä òðééí ëå' åòùéøéí áî÷åí àçø, öéøó ìäîàîø æä îî÷åí àçø ùùí ðúáàø òðéï æä òåã äôòí òí úåñôú äñáøä àå ôøèéí, ìãåâîà ëîå ùðãôñ áàåä"ú áøàùéú ëøê å, äîàîøéí äí øåáí îàîøé úå"à, ø÷ ùäí äðçåú ë"÷ àãîå"ø äàîöòé, åöéøó ìäí òåã áéàåøéí îîàîøéí àçøéí ùâí äí äéå äðçåú ë"÷ àãä"à, øåáí áìé îøàä î÷åîåú.

òã òúä äâéò ìéãéðå ø÷ îô' åéùá – åéçé áâåëúé"÷. åòåã ëîä îàîøéí.

äú÷åôä äá' äí äîàîøéí ëîå ùðãôñå áñôø äîöåú – ãøê îöåúéê, ùäí îñåãøéí ìôé òðéðéí – îöåú. øåáí äí îäðçåú ë"÷ àãä"à òí äåñôåú áéàåøéí ùì äö"ö, àáì âí ëï áìé "òééï".

øàä áî"î ìãøê îöåúéê áàåúéåú îøåáòåú ùîöåééï ùí äî÷åø ìîàîøé àãä"æ – äðçú ë"÷ àãîå"ø äàîöòé ìëì ñòéó åñòéó.

éù òåã ìòééï îä ÷ãí, ãøê îöåúéê àå îä ùðãôñ áàåä"ú áøàùéú ëøê å, åàëî"ì.

äú÷åôä äâ' ùäúçéì áú÷ö"á àå ùðä ÷åãí àå ùðú ú÷ö"â áòøê, àæ äúçéì äö"ö ìåîø áøáéí îàîøé àãä"æ – àáì áòé÷ø äðçåú îäøé"ì, òí áéàåøéí òí "òééï" ìîàîøéí àçøéí, åéù ìäàøéê áòðéï æä åéù ëîä åëîä ãåâîàåú îîàîøéí ùðãôñå.

äú÷åôä äã' äí äøùéîåú. îä äí äîáðä ùì äøùéîåú, åîä äéä îèøúí?

îèøúí ìà äéä ëîå ùëúá äøá à"î ùé' ìôòðç äöéåðéí ùì äáéú àäøï, åìùðåú äãôéí ùì äîã"ø åäæäø ìäñôøéí ùäéå îöåééí áñáéáå åáîãéðú øåñéà. ùàí ëï ìîä ìà ëúá ëñãø äáéú àäøï, åìîä ëúá ø÷ òì ôñå÷éí àçãéí ëîå ùðøàä îàåä"ú ð"ê ëøê à. åìîä ãå÷à òì ôñå÷éí àìå åìà òì ëì äôñå÷éí àå ìëúåá ëñãø äð"ê.

åàåìé àôùø ìåîø áôùéèåú, ùäúçìú ëúéáú äøùéîåú äúçéì àçø àñéôú äøáðéí, åáùòä ùðñò äö"ö òì äîãéðä, åôâù âãåìé äøáðéí áæîï ääåà ëîå äøá ãåã ìåøéà åòåã âãåìé éùøàì îîçðä äîúðâãéí, åäôùøä äéãåòä ùì äö"ö ìäù÷éè äîçìå÷ú áòééøåú åáëôøéí, ùäøá éäéä îäîúðâãéí, åäùåçè éäé' çñéã. åàæ äúçéìå ëîä åëîä øáðéí ìäúòðééï áçñéãåú, åøöå ìãòú î÷åø àå àñîëúà áôøã"ñ äúåøä, òì ãáøé ãà"ç.

àæ äúçéì ë"÷ äö"ö ìöééï òì ãáøé àãä"æ, î÷åøåú áðâìä åáñôøé ä÷áìä. ìâùú ìòáåãä æå äúçéì ìñãø î÷åøåú áîã"ø, ãùí øåá ñåãåú äúåøä.

äö"ö çéáá ñôøé îôúçåú ëîå ùðøàä îëúáéå, ìãåâîà: áéú àäøï, îàåøé àåø, òøëé äëéðåééí ìáòì ñä"ã åòåã. [åëï áðâìä. áùå"ú àå"ç îöééï ìñôø òöé àìîåâéí, åáàä"ò ìùå"ú òöé àøæéí, ùäí îîçáø àçã ùòì ëì ñòéó áùå"ò ëîå ùëúåá áäùòø òì äñôøéí äð"ì "ëì äîàîøéí åäìëåú äáàéí áù"ñ ááìé åéøåùìîé, åôìôåìà áìùåðåú äôåñ÷éí øàùåðéí åàçøåðéí àéù îäí ìà ðòãø". åàëî"ì, åàé"ä àáéà ãåâîàåú áäæãîðåú àçøú].

øàùéú ëì äòúé÷ äö"ö äöéåðéí îñôø áéú àäøï ëîå ùðãôñå áäñôø. åàç"ë äòúé÷ ø÷ äîãøùéí ùùééëéí ìäòðéï ìàåúå îàîø. åëùñéãø äì÷å"ú, äëðéñ áôðéí ø÷ äî"î åöééï "òééï". àáì äøùéîåú äí äîîìàéí ìñôø äì÷å"ú.

[áî"î ìäì÷å"ú äåöàä çãùä áàåúéåú îøåáòåú öééðå ëîä ôòîéí ìøùéîåú àìå].

åæå äéúä äëååðä äàîéúéú ùì äøùéîåú, åò"é æä îúåøõ ëì ä÷åùéåú ùì äøà"î. åëï éåáï ìîä ëúá ø÷ òì ôñå÷éí àìå, åìà ìôé ñãø äúð"ê. åëï éåáï ùäö"ö ìà äùúîù áîã"ø ãôåñ àîùèøãí, ø÷ áãôåñé øåñéà àå äñîåëåú, ø÷ äòúé÷ îáéú àäøï ùäåà øùí ìôé ãôåñ äð"ì, åìëï éù ùéðåééí áäâéøñà áéï îä ùäö"ö äòúé÷ äìùåï, ìäãôåñ äð"ì. åëï àôùø ìåîø âí òì äúé÷åðé æäø, ùäãôéí äí ìôé ãôåñ àîùèøãí, àáì äö"ö äùúîù áãôåñ àçø.

ëì äð"ì äåà á÷éöåø ðîøõ, åàôùø ìôøè æä ì÷åðèøñ âãåì òí ôøèéí îòðééðéí îàåã, åòåã çæåï ìîåòã.

áâìéåï é [úùñç] ëúá äøá áøåê ùé' àáòøìàðãòø áòðéï òéùåï ñéâøéåú, åääãâùä áòé÷ø ìàìå äðåäâéí áëì ãáøéäí ëôñ÷é øáåúéðå ðùéàéðå (åáò÷áåú àâøú ë"÷ àãîå"ø áæä).

äðä äåà ãï áãáøé äö"ö áùå"ú àäò"æ ñé' ôè äãï áàùä ùéù ìä ñëðä àí úúòáø åúìã, äàí îåúøú ìùîù áîåê, åîúéø, âí ìäçëîéí ùáâ' ðùéí ñîëéðï à"ùåîø ôúàéí ã'", î"î ". . .é"ì äèòí îôðé ùëï ùí äáåøà éú' áèáò äáøéàä àùø â' äðùéí äð"ì ò"ô øåá àéðï îúòáøåú. åî"ù îï äùîéí éøçîå ùðàîø ùåîø ôúàéí ã' äééðå ùìà é÷øä ëï àôé' òì öã äîéòåè, àáì áàùä ùøàåéä ìäúòáø ëâåï ùàéðä îâ' ðùéí äð"ì, åà"ë ò"ô øåá úúòáø. . .åãàé áëä"â îåãå çëîéí ìø"î ãîåúøåú ìùîù áîåê. åìà ùééê ò"æ ìñîåê ìëúçéìä òì ùåîø ôúàéí ã' ãäà àîøéðï àñåø ìñîåê òì äðñ, åáòðéï ÷èï îçùù æä àîøå áùáú ôø÷ á"î . . ø' éðàé áã÷ åòáø ãàîø ìòåìí àì éòîåã àãí áî÷åí ñëðä ëå' åîöåú îò÷ä éåëéç. .".

åîô' äøá äð"ì: "ëìåîø ùåîø ôúàéí àåîøéí áî÷åí ùîöã äøåá åäèáò àéï ñëðä, åëãé ùìà ìçùåù ìîéòåè àåîøéí ùåîø ôúàéí. àáì áî÷åí ùäèáò åäøáä îäî÷øéí îáéàéí ìéãé ñëðä - ìà àîøéðï ùåîø ôúàéí. åà"ë ìëàåøä ðôì ëì òðéï äéúø òéùåï ìáéøà òîé÷úà, åà"à ìñîåê òì îàä àéù ùòáøå áî÷åí ñëðä îôðé ùåîø ôúàéí".

àáì ìáñåó îñé÷ ãëéåï ùàéï äòéùåï îæé÷ ìøåá äîòùðéí á"àçåæéí àáñåìåèééí", ìëï âí ìäö"ö ðëìì áîä ùë' á"ùëï ùí äáåøà éú' áèáò äáøéàä àùø...ò"ô øåá àéðï... [îâéòåú ìéãé ñëðä]. åî"ù åîï äùîéí éøçîå ùðàîø ùåîø ôúàéí ã' äééðå ùìà é÷øä ëï àôé' òì öã äîéòåè". (åòéé"ù òåã áäòøä 21.)

åäééðå ùäøá äð"ì îôøù äö"ö äð"ì ùëååðúå: ùàí àéï øåá äîòùðéí áàéí ìéãé ñëðä, à"ë ùééê áæä "ùåîø ôúàéí ã'".

åìôòð"ã æä àéðå áãáøé äö"ö: äøé ëììåú äúùåáä ùí îãâéù áîéåçã ùäàéñåø âí ëùàéï çùù ñëðä ë"ë ëîå áîðé÷ä ùàôùø ìäùëéø îéðé÷ú àçøú àå ìîñîñ ááéöéí åáçìá åàòô"ë ñåáø ø"î ùîåúø ìùîù áîåê. åâí äçëîéí äçåì÷éí áîðé÷ä äåà ø÷ îùåí äñáéøåú ãìà úúòáø, àáì áàùä àçøú, ùò"ô øåá úúòáø åúéìã äøé âí ìçëîéí çééá ìòùåú ëîå ìø"î ("ãååãàé äøåá ìøáðï çîåø éåúø îîéòåèà ìø"î...").

åäééðå ùâí ìçëîéí ëùúúòáø åúìã ò"ô øåá éù ìçùåù åàéï ìñîåê áæä à"ùåîø ôúàéí ã'" âí áçùù ñëðä ëòøê äçùù ãîðé÷ä. åìëàåøä: äøé ëãáøé äö"ö äçùù ãîðé÷ä àéðå çùù ë"ë, åàôùø ìåîø ùäåà çùù ä÷ìåù î"øåá" (ãò"ô øåá úîöéà îðé÷ä àçøú àå áéöéí åçìá åëéåöà) åàòô"ë çåùùéï áæä åàéï àåîøéí áæä ùåîø ôúàéí ã'. (åòåã: ãáîéðé÷ä äåà úøé ùîà (ò"ã ñ"ñ ãçùéá ëîéòåè ëå'): ùîà ìà úúòáø åùîà ìà éæé÷ åàòô"ë çåùùéí áçùù ëòøê æä âí ìçëîéí ëîå ùîñééí äúùåáä ùí).

åëååðú äö"ö áúùåáä áçéìå÷ áîðé÷ä ìçëîéí: àéðå îùåí ùøåá àéðí ðéæå÷éí, åáîéìà àéï çåùùéí áîéòåèà áñëðä åñåîëéí àùåîø ôúàéí, àìà ëì' "ùëï ùí äáåøà éúáøê áèáò äáøéàä àùø â' äðùéí äð"ì àéðï îúòáøåú, åî"ù åîï äùîéí éøçîå ùð' ùåîø ôúàéí ã' äééðå ùìà é÷øä ëï àöã äîéòåè. . .": éù ãáø ùòðééðå äåà èáò äáøéàä (îàú äáåøà éú') ùîöãä ìà éáéà ìîöá ñëðä, åäééðå ëéåï ùò"ô øåá òðééðä ò"ô èáò äáøéàä ìà é÷øä ëï (ùò"ô èáò àéï ÷èðåú åîðé÷åú îúòáøåú ëå') àé"æ ðçùá ìîöá ùì ñëðä åáîéìà îï äùîéí éøçîå ùìà éáåà ìæä, àáì áãáø ùò"ô èáò àôùøé ìáåà ìéãé ñëðä, åàôé' òì öã çùù øçå÷ (àôé' òì öã äîéòåèà) äøé"æ îöá ùò"ô èáò äáøéàä äøé æä îæé÷ åîñëï, åìëï àôé' áãáø ùàéðå çùù ë"ë éù ìçùåù åàéï ñåîëéï òì äðñ åàéï ìñîåê áæä àùåîø ôúàéí ã'.

åæä áãáø ùùééê áå àéñåø (ìùîù áîåê ëå') òàëå"ë ëùàéï ùåí àéñåø áäòãø äòéùåï.

(åéù ìäàøéê áë"æ: åøàä àçéòæø 123, áðéï öéåï 137, úåøú çñã àäò"æ î"ã, àâø"î ç"à ñ"â, çéìå÷éí ùåðéí åãåîéí ÷öú áæä àáì àëî"ì áæä.)

åáðåâò ìîëúá ë"÷ àãîå"ø: äðä ôùèåú òé÷ø äîëúá (ëôé ùäéà îúåøâîú åðãôñä) äåà ìäñáéø ìîä à) ìà ð÷èå ñîëåéåú äøáðéåú á) òîãä áøåøä (ì÷áåò ùòéùåï ñëðä åìàñøå, "ìäëøéæ àéñåø" "éåöéàå àéñåø"). åîáéà ëîä ðéîå÷éí ìæä.

àéï áðéîå÷éí àìå àìà äñáø ìîä ìà ð÷èå òîãä, àáì àéï îæä îùîòåú ùäòéùåï îåúø, åàéï îæä îùîòåú ùéù ìçôù ãøëéí ùìà ìàñøå. åàãøáä îîä ùë' ùí ùáòðéï ùì åðùîøúí îàã ìðôùúéëí àéï ëì öåøê ùéð÷èå ôòåìä îéåçãú ëéåï ùäåà ãéï éñåãé áùå"ò, åáäðéîå÷éí ùáäí îñáéø àãîå"ø, ðåèéí éåúø ùáôåòì éëåì ìäéåú àñåø: äèòí äá' åâ' (äí äèòîéí ùáàéí áîëúá áúåø äñáø ìùàìä äð"ì): á) ùæäå òðéï ìîåîçéí áúçåí äøôåàä, åäí áîåîçéåúí ÷åáòéí äàí æäå ñëðä. åìôé"æ àí àëï é÷áòå ùäåà ñëðä éäéä àñåø ò"ô ãéï éñåãé áùå"ò. â) äåà ðéîå÷ ùìà ìäåöéà àéñåø ò"ô úåøä ò"é ùäí ôåñ÷éí ùîöéàåú òéùåï äåà ñëðä, åáéðúééí éîöàå ãøëéí ìñéìå÷ àåúí çåîøéí îæé÷éí, àáì ìëàåøä ë"æ ùìà îöàå çåîøéí àìå äøé àí äøåôàéí é÷áòå ùäåà ñëðä àéï ìäúéøå áéðúééí.

ùàø äðéîå÷éí ìà ëúáå àãîå"ø áúåø úùåáä ìùàìú äùåàì àìà ìðöì ääæãîðåú ìäáéà øòéåï îòùé áçåáú äòñ÷ áäèáú áøéàåú äøåçðéú ãàçá"é, åò"æ îùúîù áðéîå÷éí àìå áúåø ÷"å ùáãáøéí (äèáä øåçðéú) ùàéï òìéå ùåí çéìå÷é ãòåú åàéï àåôðéí ùáäí äòãø ÷éåí äúåøä îåòéìä ç"å, áååãàé ùöøéê ìäúòñ÷ áæä.

(åìëàåøä îåáï ùàéï æä ðéîå÷ åäñáø ìùàìú äùåàì ùéð÷èå òîãä: à) áàí éù æîï ùëì äøåôàéí îñëéîéí åáøåø ìäí ùäñëðä áøåøä ã) ìàñåø ìàìå ùàéï æä îåòéì, ä) îé ùëáø äúçéì éù áæä öã ãúåòìú (ùìëàåøä âí àöìå éöèøëå ìùàåì äîåîçä áòðéï æä àí æä îæé÷ åîñëï éåúø îùæä îåòéì), àáì àé"æ ùééê ìîé ùòãééï ìà äúçéì ìòùï).

åòåã: øåàéí ùë"÷ àãîå"ø àéðå îúééçñ ìäðéîå÷ ã"ùåîø ôúàéí ã'" àìà äëì úìåé àí äîöéàåú ÷åáòú ùäéà ãáø ùì ñëðä àå ìà. åáàí äåà îæé÷ åîñëï äøé"æ ãéï éñåãé áùå"ò. äîåøí îäð"ì: ãìëàåøä îùîòåú îëúá àãîå"ø äåà ø÷ äñáø òì îä ùñîëéåú äøáðéåú àéï ðå÷èéí òîãä áøåøä ìàñåø áàåôï äçìèé, àáì ìàéãê äøé îäðéîå÷éí âåôà ðøàä ùäðèééä äéà ùìà ìäúéø (åìçôù èòîéí ùìà ìàñåø) ò"æ àìà ùàéï ìøáðéí ì÷áåò îñîøåú ááéøåø ùæä îäååä ñëðä, àìà æä ùéê ìúçåí äøôåàä åäîåîçéí áæä åàí äí é÷áòå ùæä ñëðä (áäååä åáîöéàåú ääåä) äøé"æ ãéï éñåãé áùå"ò ùéäéä àñåø.